Page 48 - Kimya
P. 48
10. Sınıf Kimya
2.2.3. ETKİNLİK TANECİK BOYUTU FARKINDAN YARARLANARAK AYIRMA
Araç ve Gereç ETKİNLİĞİN AMACI
Katı-sıvı heterojen karışımlarını
• Cam çubuk
süzme yöntemi ile ayırmak (Görsel
• Cam huni
• Toprak 2.2.15).
• Süzgeç kâğıdı ETKİNLİK BASAMAKLARI
• Spatül 1. Beherglasın içindeki 200 mL suya
• Su toprak eklenerek karıştırılır.
• 250 mL ’lik beherglas
2. Süzgeç kâğıdı huniye yerleştirilir.
• 250 mL ’lik erlenmayer
3. Huni erlenmayerin üstüne konur.
4. Çamurlu su huniye dökülerek süzülmesi sağlanır.
5. Süzgeç kâğıdında kalan madde alınarak kurutulur.
Görsel 2.2.15: Tanecik boyutu
ETKİNLİĞİN SONUÇLANDIRILMASI
farkı ile ayırma
1. Süzme işleminden sonra kâğıt üstünde kalan madde nedir?
2. Erlenmayerde toplanan su içilebilecek berraklıkta mıdır?
3. Bulanık su süzgeç kâğıdı yerine çay süzgeci kullanılarak ayrılabilir mi?
4. Baraj sularından içme suyu eldesinde bu yöntem kullanılabilir mi?
2.2.6. ETKİNLİK ÇÖZÜNÜRLÜK FARKINDAN YARARLANARAK AYIRMA
Araç ve Gereç
• Sodyum klorür (10 g)
80
• Potasyum nitrat (10 g)
• 250 mL ’lik beherglas (3 adet)
• 20 mL ’lik dereceli silindir
• İspirto ocağı
30
• Cam huni
• Cam çubuk
• Termometre
• Süzgeç kâğıdı Görsel 2.2.17: Çözünürlük ve sıcaklık farkı ile ayırma
• Spatül
ETKİNLİĞİN AMACI
• Su
Çözünürlüklerin sıcaklıkla değişimi farklılığından yararlanarak
• 250 mL ’lik erlenmayer
karışımları ayırmak (Görsel 2.2.17).
ETKİNLİK BASAMAKLARI
1. Sodyum klorür ve potasyum nitrat beherglasa konarak üzerine 12 mL su eklenir ve cam çubukla
karıştırılır.
o
2. Çözeltiye termometre yerleştirilerek sıcaklık değerinin 20 C olması sağlanır.
o
3. Karışım beherglastaki suyun yarısı buharlaşıncaya kadar ısıtılır. Sıcaklık 80 C'a getirilir.
4. Karışım, içine süzgeç kâğıdı yerleştirilen huni yardımıyla ikinci bir beherglasa süzülür.
5. Süzgeç kâğıdında kalan katı kurutulduktan sonra sodyum klorür ve potasyum nitratın başlangıçtaki
görünüşleri ile karşılaştırılır.
o
6. İkinci beherglastaki karışım 30 C'a kadar soğutulduktan sonra üçüncü bir beherglasa süzülür. Süzgeç
kâğıdında kalan katı madde kurutulur. Sodyum klorür ve potasyum nitratın başlangıçtaki görünüşleri
ile karşılaştırılır.
ETKİNLİĞİN SONUÇLANDIRILMASI
1. Başlangıç sıcaklığında 12 mL su ile karışımdaki her iki bileşen de tamamen çözündü mü?
o o
2. 80 C ve 30 C sıcaklıktaki karışım süzüldüğünde süzgeç kâğıdında kalan katı maddeler nelerdir?
3. Bu yöntemle katı-katı karışımlarının tamamen birbirinden ayrıldığını söyleyebilir misiniz?
48