Page 81 - Tarih
P. 81
Tarih 11. Sınıf
İhtilalin Sonuçları
Eşitlik, özgürlük, ulusçuluk, ulusal egemenlik, demokrasi, laiklik, adalet
gibi düşünce akımları ve kavramlar; Fransız İhtilali ile Avrupa'ya ya-
yılmıştır. Fransa, ihtilal hareketlerine karşı olan Avusturya ve Prusya
başta olmak üzere Avrupalı devletler ile savaşmıştır. Koalisyon veya
İhtilal Savaşları adı verilen bu savaşlar Avrupa’yı siyasi, sosyal ve
ekonomik yönden büyük ölçüde değiştirmiştir. Liberalizm ve milliyet-
çiliğin Avrupa’ya yayılmasıyla ulus-devlet anlayışı ortaya çıkmıştır.
Fransız İhtilali’nin İmparatorluklara Etkisi
Bünyesinde çeşitli milletler bulunduran imparatorluklarda milliyetçilik
ve hürriyet fikirleri yayılmışmış ve bu milletler bağlı oldukları devletle-
re karşı ayaklanmaya başlamıştır. Fransız İhtilali ile ortaya çıkan bu
fikirler; Avusturya-Macaristan, Rusya ve Osmanlı Devleti’nin sosyal
ve siyasi hayatlarını etkilemiştir.
Avusturya-Macaristan İmparatorluğu, çeşitli ırk ve mezhepten Görsel 4.1
Napoleon
oluşan toplumsal bir yapıya sahiptir. Avusturya, hâkimiyeti altındaki
toplumların ihtilal düşüncesini benimsemesinden ve yönetime karşı ayaklanmasından korkmuştur. Milli-
yetçiliğin etkisiyle Alman olmayan uluslar da bağımsızlıklarını elde edebilmek üzere harekete geçmiştir.
Bunlardan en önemlisi Macarların bağımsızlık hareketi olmuştur.
Avusturya, Macarların bağımsızlık hareketine tepki gösteren Rusya ile iş birliği yaparak 1849’da Maca-
ristan’a girmiştir. Macar bağımsızlık hareketi kanlı şekilde bastırılmış ve Macaristan yeniden Avusturya’ya
bağlanmıştır. Macar İsyanı’nın bastırılmasından sonra bağımsızlık taraftarlarından bir kısmı Osmanlı
Devleti’ne sığınmıştır. Yine bu sırada, Rusya’nın bastırdığı Lehistan İsyanı’ndan kaçan Lehler de Osmanlı
Devleti’ne sığınmıştır. Bu mültecilerin Avusturya ve Rusya tarafından Osmanlı Devleti’nden geri istenmesi
ve Osmanlı Devleti’nin bu talebi reddetmesi ile “mülteciler sorunu” ortaya çıkmıştır.
Napoleon (Görsel 4.1), Rumları kışkırtmak için komutanlarına şu emri
vermiştir: “Halkı kazanmak için elinizden geleni yapınız. Eğer halkın
bağımsızlığa eğilimi varsa bağımsızlık duygusunu körükleyiniz.” Bun-
dan sonra da Rumlara silah ve cephane göndermiştir. Aynı şekilde,
Mısır’a çıktıktan sonra da buranın halkını Osmanlı Devleti aleyhine BİLİYOR MUSUNUZ?
kışkırtmaya başlamıştır.
Avusturya egemenliğinden kurtulmak ve ulusal birliğini sağlamak isteyen İtalya’da da aynı dönemde
ayaklanmalar çıkmıştır. Ancak Piyemonte orduları, Avusturya’ya yenilmiş ve bu nedenle İtalya bağımsız-
lığını ve siyasi birliğini sağlayamamıştır. Almanya’da da ayaklanmalar yaşanmıştır. 1848’de Prusya’nın
başkenti Berlin’de halk krala karşı ayaklanmış, bunun üzerine Prusya Kralı IV. Wilhelm (Vilhelm), halka
bir anayasa vadetmiş ve böylece Prusya’daki isyan sona ermiştir.
Rusya, 1815 Viyana Kongresi ile Polonya’ya (Lehistan) hâkim olmuştur. Ancak bağımsızlık isteyen Po-
lonyalılar, 1830’da isyan etmiştir. Ayaklanma, Rusya tarafından bastırılmış Rusya’nın, ülkedeki azınlıklara
baskı yapması nedeniyle 1863’te Polonya’da yeni bir ayaklanma daha çıkmıştır. Rusya bu ayaklanmayı
bastırdıktan sonra azınlıklara karşı Ruslaştırma politikası başlatmıştır.
Rusya, XVIII. yüzyılda Osmanlı Devleti’nin Avrupa’daki toprakları üzerinde genişleme politikası izleme-
ye başlamış Slav toplumlarını bir siyasi birlik altında toplamak isteyen Rusya, Panslavizm politikasını
uygulamaya başlamıştır.
80