Page 84 - Tarih

11. Sınıf Tarih

1830 İhtilalleri, Fransa’da olduğu gibi Belçika ve İspanya’da da liberalizmin başarısı ile sonuçlanmıştır.
Hollandalılara karşı bağımsızlığını kazanan Belçika’da ve liberallerin yönetimi ele geçirdiği İspanya’da,
meşruti yönetimler kurulmuştur. İngiltere’de liberalizm daha da güçlenmiş ve liberaller hükümete geçmiştir.
İtalya ve Polonya’daki bağımsızlık hareketleri ise Avusturya ve Rusya tarafından bastırılarak engellen-
miştir. Dolayısıyla Doğu Avrupa’da mutlakıyet yönetimleri sürmekle beraber Batı Avrupa’da demokrasi
gelişmeye devam etmiştir.

Sanayi Devrimi’nin temeli, kömürün enerji kaynağı olarak kullanılmaya
başlanması ve James Watt (Ceyms Vat) tarafından buhar makinesinin
geliştirilmesiyle atılmıştır. Daha sonra makineleşme tekstil sanayisine
uygulanmış ve özellikle demir-çelik üretim yöntemlerindeki gelişmeler
BİLİYOR MUSUNUZ? bu süreci ileri aşamaya taşımıştır.

1848 İhtilalleri

İlk olarak Fransa’da başlayan 1848 İhtilallerinde liberalizmin yanında milliyetçilik ve sosyalizm akımları
etkili olmuştur.
Kral Louis Philippe, iktidarını 1848 yılına kadar zengin burjuvaziye dayandırmıştır. Ancak burjuvaziyi top-
lumun egemen sınıfı yapan sanayileşme, işçi sınıfını ortaya çıkarmıştır. İşçi sınıfının ise çözümlenmesini
istediği pek çok sorun vardır. Kral, bu sorunları çözmediği gibi şiddet yoluyla işçi sınıfının greve gitmesini
engellemeye çalışmış ve kişi özgürlüklerini her geçen gün kısıtlamıştır. Paris, tıpkı 1830 Devrimi’nde ol-
duğu gibi yine kanlı çatışmalara sahne olmuş ve tıpkı daha önceki krallar gibi Louis Philippe de ülkeden
kaçmıştır. Bunun üzerine geçici bir hükûmet kurulmuş ve Fransa’da yeniden cumhuriyet ilan edilmiştir.
1848 İhtilalleri sonucunda Avrupa’da birçok hükümdar ya tahtından uzaklaştırılmış ya da liberal bir yöne-
timi kabul etmek zorunda kalmıştır. Böylece mutlakiyetler sona ermiş veya anayasalarla kralların yetkileri
sınırlandırılmıştır. Hollanda, İsviçre ve Danimarka’da yeni anayasalar yapılmış ve bunların uygulanması
ile bu ülkelerde demokratik yönetimler kurulmuştur.

Amerikan ve Fransız devrimlerinde, insan hakları belgelerinin yayımlan-
ması, liberal ilkelerin Avrupa’da hızlı bir şekilde yayılmasını sağlamıştır. BİLİYOR MUSUNUZ?

Liberalizm ve Kapitalizm
Liberalizm, Bu ideolojiye göre toplum, zümre ya da sınıflardan değil bireylerden oluşur ve bireyler önce
kendi kişisel çıkarları doğrultusunda hareket eder. Özgürlüğün hiçbir engel tarafından sınırlandırılmaması
gerektiğini kabul eden liberalizm; devletin, ekonomik ve toplumsal yaşama kesinlikle müdahale etmeme-
sini savunur. Bu ideoloji, siyasi ve ekonomik liberalizm olarak ikiye ayrılır.
Siyasi liberalizm, devlet faaliyetlerinin bireysel hak ve sorumluluklarını koruyacak şekilde yürütülmesini
esas alır. Ekonomik liberalizm ise özel mülkiyet ve serbest ticaret sistemine dayanır. Bireyler, devletin
sınırlı koruması altında istedikleri gibi ekonomik faaliyette bulunabilir ve ekonomik ilişkiler kurabilir. Bu
sisteme, serbest piyasa ekonomisi adı verilir.

Fransa’da krallık rejmini ortadan kaldıran liberaller ve sosyalistler, bu
noktadan itibaren ayrılmaya başlamıştır. Liberaller sadece siyasi ihtilal
istemiş, sosyalistler ise cumhuriyet rejimini, kurmak istedikleri sosyalist
BİLİYOR MUSUNUZ?
düzen için araç olarak kabul etmiştir.

83