Page 15 - Felsefe10 | 1.Ünite
P. 15
1. ÜNİTE Felsefeyi Tanıma
Uygulama
Uygulama
Aşağıda Nermi Uygur’un “Felsefenin Çağrısı” adlı eserinden derlenen felsefi soruların niteli-
ğine ait bir metne yer verilmiştir. Metni okuyup metinden hareketle verilen soruların cevapla-
rını boş bırakılan yerlere yazınız.
BİR FELSEFE SORUSU NEDİR?
Felsefe sorularının niteliği, felsefenin ne olduğunu gün ışığına çıkarmaya dair açıklanması
gereken en önemli konudur. Bilindiği gibi filozoflar soru tutkunudur. Bir ödevi yerine getirme-
nin verdiği tatla seve seve soru sorarlar. Felsefe sorularının tipik yapısı nedir?
Felsefe soruları kendi başına anlamlıdır. Gündelik olarak eyleme yönelik sorulan sorular-
da sorunun kendi başına bir anlamı yoktur. Oysa felsefe sorularında daha bir soru olarak bile
olmuş bitmiş bir durum vardır. Cevapsız bile kalsa belki de tam bir cevap gerektirmediğinden
daha soru olarak yeterince bir başarı ortaya koyar, belirli bir boyutu aşar. Bir soru ile insanlar
belli bir yöne bakmaya başlar.
Felsefe soruları, insanın ilkin kendisine sorduğu sorulardır.
... Filozof başka birine soru soran kişi değil, kendine soru soran kişidir. Bir felsefe sorusu,
filozofu kendi kendisiyle konuşmaya başlatır. Peki başkasına sorulan felsefi sorular yok mudur?
Kuşkusuz vardır. “İyi kelimesini duyunca ne anlıyorsunuz?” ancak burada olan başkasına soru
soruş, aslında soranın öncesinde kendine sorduğu bir soruyu açığa vurur. Felsefi anlamda baş-
kasına sorduğu soruyu kendisine sormayan kişi, bu soruyu hiç sormamış demektir.
“Nedir?” sorusu, felsefe sorusunu var eden temeldir.
... Felsefi anlamdaki nedir sorusunu da başka alanlarda sorulan nedir sorusundan ayırmak
gerekmektedir. Günlük hayatta kullanılan “nedir” sorusu, genelde bir nesnenin adını öğrenme-
ye yöneliktir: “Bu nedir?” gibi. Yine başka bir nedir sorusu da bıkkınlık belirtir: “Nedir senden
bu çektiğim?” gibi. Felsefe soruları ise bir ad bildirme çağrısı değildir. “Ruh nedir?” diye so-
rulduğunda adı bilinen bir şey sorulur. Aslında burada bilmek istenilen ruhun adı değil, ruha
ilişkin başka şeylerdir.
Nermi Uygur, Felsefenin Çağrısı
Sorular
1. Felsefi soruların soru hâlindeyken kendi başına anlamlı ve değerli olması neyi
ifade etmektedir?
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
2. Felsefi “Nedir?” sorularıyla diğer “Nedir?” sorularına yönelik ikişer soru yazınız
ve bunlar arasındaki farkı belirtiniz.
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
3. Metinden hareketle üç tane felsefe sorusu yazınız.
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
25