Page 44 - Fen Lisesi Biyoloji 11 | 1.Ünite

Fen Lisesi Biyoloji 11. Sınıf

Göz küresinin arka kısmında üzerinde ters görüntünün oluştuğu bölge
sarı nokta adını alır. Siyah ve beyazı algılayan çubuk reseptörleri sarı
noktanın dış kısmında, renkleri algılayan koni reseptörleri ise sarı nok-
tanın merkezinde daha fazla sayıda yer alır. Görme sinirlerinin göz kü-
resinden çıktığı bölgeye kör nokta adı verilir. Burada reseptör yoktur.

Görmenin Mekanizması

Araştıralım-Paylaşalım Gözün yapısı ve görme olayını gerçekleştirme biçimi, fotoğraf maki-
nesinin çalışma prensibine çok benzer. İnsan gözündeki retina taba-
Simülatör uygulamalarında gözün
hangi özelliklerinin dikkate alındığını kası fotoğraf makinesindeki filme, gözün merceği makinedeki objek-
araştırınız. Sonuçlarını sınıfta payla- tife, iris ise diyaframa karşılık gelir. Fotoğraf makinesinde de gözdeki
şınız. gibi ters görüntü elde edilir.

Görme olayında nesnelerden gelen ışığın izlediği yol “Görsel 1.31”deki
gibidir.

Işık Kornea Göz bebeği Göz merceği

Retinadaki
Talamus Optik sinirler fotoreseptörler Camsı cisim

Beyin kabuğu

Görsel 1.31: Görmenin gerçekleşmesi, ışığın gözde izlediği yol

Işık kırılması önce korneada sonra göz merceğinde gerçekleşir. Kırıl-
malar sarı nokta (benek) üzerinde ters bir görüntü oluşturur. Sarı nok-
tadaki reseptörler görme sinirlerini uyararak, ters görüntünün beyinde
ilgili merkeze iletilmesini sağlar. Görme sinirleri beynin optik kiyazma
Bilgi Notu
denilen bölgesinde çaprazlandığı için beyinde görüntü düz algılanır.
Optik kiyazma: Sağ ve sol gözden
gelen sinirlerin buluştuğu ve görüş
alanının farklı taraflarını temsil eden Uzaktaki bir cisme bakarken göze gelen ışınların daha az kırılması
aksonların beyne ulaşmadan önce çarp- için göz merceğinin incelmesi ya da yakın bir cisme bakarken ışınların
razlanarak ayrıldığı yere optik kiyazma daha çok kırılması için göz merceğinin kalınlaşması durumuna göz
denir. uyumu denir. “Görsel 1.32”de bu uyumu sırası ile görebilirsiniz. Göz
merceğinin incelip kalınlaşması, silli cisimcik ve asıcı lifler yardımıyla
gerçekleşir.

Görsel 1.32: Göz uyumu

Yakındaki bir nesneye bakıldığında göz uyumu gereğince göz bebe-
ği küçülür, silli cisimcik kasılır, asıcı bağlar gevşer, mercek bombe-
UYARI ! lenir (kalınlaşır). Böylece göz, yakındaki nesneye odaklanır. Uzaktaki
bir nesneye bakıldığında, göz uyumu gereğince, göz bebeği büyür,
silli cisimcik gevşer, asıcı bağlar kasılır, mercek incelir. Böylece göz,
uzaktaki nesneye odaklanır.

58