Page 4 - Fen Lisesi Biyoloji 11 | 1.Ünite
P. 4
Fen Lisesi Biyoloji 11. Sınıf
Oku-Yorum
Mobil Sağlık Alanında Trendler
Yıllar önce teknoloji ile ilgili bir yazı hastanın tedavisi ve izlenme-
ya da konuşma büyük çoğunlukla sinde en büyük faydayı yara-
“yakın bir gelecekte” diye başlar tacaktır.
ve bu alandaki gelişmelerin ürün- * Sağlık sektörü ile ilişki-
leri, hizmetleri, cihazları ve süreç- li emeklilik fonları ve sigorta
leri nasıl değiştireceği anlatılırdı. sektörü de ortaya çıkan yeni
Bunun için biraz daha beklenmesi duruma göre yeniden konum-
gerektiği ve bu alandaki çalışma- lanarak maliyetleri ve fiyatları
ların sürdürüldüğü, ilk prototip- yeniden düzenleme ihtiyacı
lerin üretildiğinden bahsedilirdi. hissedecektir. Zira bireylerin
Bu konu yazıyı okuyan ya da ko- sağlık kayıtları ile ilgili bilgiler
nuşmayı dinleyenin hayal gücü ile sektörün daha şeffaf bir yapıya
doğru orantılı olarak şekillenir ve dönüşmesine yardımcı olacak-
ağızdan ağıza yayılırdı. Bu gelişmeler bugünden yarına çok tır. Hâlen beyan esasına göre
Bugünlerde o zamanlar bahsi ge- daha büyük değişimleri de berabe- fiyatlanan poliçeler kullanıcıların ka-
çen “yakın gelecek” geldi. Üzerine rinde getirecek gibi görünüyor. Eği- yıtlarından elde edilen gerçek veriler
chip (çip) takılabilen her şey internet timden sağlığa, eğlenceden ticarete kullanılarak yapılacaktır.
adı verilen devasa bir ağ sisteminin hemen her alanda iş modellerinin ya- * Teknoloji bütün sağlık hizmetlerinin
parçası olup veri transferine uygun pısı ve süreçleri yeniden tanımlanıyor. ülkelerin en ücra köşesine kadar 7/24
hâle getirilebiliyor. Teknolojinin kendi Hâlen en fazla etkilenen iki alandan aynı standart ve kalitede ulaşmasına
içindeki devinimi bile öylesine hızlı ki birisi eğitim diğeri sağlık. Çevrimi- yardım edecektir. Bu yolla hasta-he-
yakın bir geçmişte “nesnelerin inter- çi uzaktan eğitim sistemleri okulsuz kim ilişkisi hiç kopmadan sürekli hâle
neti” (internet of things) adı verilen eğitim sistemlerini yarattı. Okulsuz gelecek ve sektör büyük bir hızla bü-
bu trend yerini “her şey internet” (in- eğitim konsepti medikal alanda has- yüyecektir. 1
ternet of everything) akımına bıraktı. tanesiz sağlık konseptini yaratmak- * Tüm bunların yanı sıra yazılımlar yo-
Günlük hayatımızda kullandığımız tadır. Hasta-hekim ilişkisini yüz yüze luyla da pek çok hastalığın tanısı için
her türden nesnenin internetle bağ- olmaktan çıkaran farklı bir iş modeli gerekli işlemler çok daha hızlı gerçek-
lantısı anlamına gelen bu yeni akım dünyada kullanılmaya başlandı bile. leştirilebilecektir. Örneğin TÜBİTAK
insanlık için yeni bir çağın başlangı- Hipertansiyon, diyabet, aritmi, ge- AR-GE desteği ile Türk mühendis-
cına işaret ediyor. Mobil iletişim tek- belik takibi, diyet ve benzeri birçok ler, biyologlar ve hekimler tarafından
nolojileri ile donatılan nesneler sürekli alanda geliştirilen mobil cihazların geliştirilen medikal cihaz; lösemi,
olarak veri akışı sağlamakta ve elde yardımıyla hastalar sürekli olarak lenfoma, talasemi, diğer anemiler ve
edilen bilgiler büyük bir veri havuzu sağlık verilerini uzaktaki hekimlere trombosit hastalıkları gibi birçok kan
oluşturmaktadır. Büyük veri mobil göndermekte ve hekimlerden gelen hastalığına tanı konulmasında kulla-
cihazlar, bilgisayarlar, kredi kartları yönlendirmelerle sağlıklı bir şekilde nılan eski standartları kendi yazılımın-
sensörlerle donatılmış otomobiller, hayatlarını sürdürmeyi başarmakta- daki program sayesinde otomotize
toplu taşıma araçları, yollar, binalar, dırlar. ediyor. İçinde bulunan mikroskopla
gündelik hayatta kullandığımız eşya- Mobil sağlık teknolojileri ile bilişim hücre görüntülerini alıp yapay zekâ
ların her birinin ürettiği sonsuz sayıda teknolojilerinin kesişim noktasında kullanarak bu hücreleri sınıflandırıp
verinin işlenmesiyle yeni bir yaşam etkili olan trendleri şu şekilde sırala- onlarla ilgili anormallikleri tespit et-
tasarısını sağlıyor. yabiliriz: mek üzere çalışıyor. Tanı süresini kı-
* Sağlık hizmetlerinde hasta-hekim saltıyor. Bu hastalıkların takibi süreci-
ilişkisine dayanan yüz yüze dene- ni kolaylaştırarak tedavi aşamasında
yimi daha zengin bir içerikle ve de da hem hastaya hem hekime kolaylık
daha düşük maliyetle sunulacaktır. sağlamaktadır. Lifacell adı verilen ci-
Mobil cihazlar, bilgisayarlar, uygula- haz, klinik veriler ile eğitilmiş yapay
malar yardımıyla diyabet hastalarının zekâ kullanıyor ve cihazın tüm sağlık
kontrolü, operasyon sonrası izleme, kurumları tarafından kullanılabilir hâle
uzaktan izlenmeyi gerektiren onko- gelmesi hedefleniyor. 2
loji vakaları gibi alanlarda uygula- (Kaynakça:1: Temmuz 2016, http://www.
malardan yararlanılacaktır. tkv.org.tr/dergi.php, Prof.Dr. İbrahim KIR-
* Hasta kayıtları mobil sağlık hiz- COVA, Türk Kalp Vakfı Mütevelli Heyet
metlerinde hasta hekim ilişkisinin Üyesi, Yıldız Teknik Üniversitesi İBBF İş-
en önemli parçası hâline gelecektir. letme Bölümü Öğretim Üyesi, Kısaltılmış-
tır., 2: https://www.medikalakademi.com.
Mevcut durumda manuel olarak ve
tr/kan-hastaliklarinin-tani-ve-tedavisin-
farklı merkezlerde tutulan kayıtlar tek
de-yapay-zeka-emrinizde/. Kısaltılmıştır.
bir merkezde tutulup analiz edilerek
Erişim Tarihi: 10.10.2017)
126