Page 31 - Fen Lisesi Fizik 10 | 3.Ünite

DALGALAR
Tüm dalgalarda olduğu gibi su dalgalarını da oluşturabilmek için BİLGİ
de kaynağa ihtiyaç duyulur. Birbirine paralel doğrusal dalgalar, Gör-
sel 3.27’deki gibi doğrusal dalga kaynağının suya batırılıp çıkarılma- Su dalgaları, suyun yüzeyinde
sıyla oluşturulur. Görsel 3.28’deki gibi dairesel dalgalar, noktasal dal- oluşup yayıldıklarından suyun de-
ga kaynağının suya batırılıp çıkarılmasıyla oluşturulur. rinliklerini etkilemez. Bu nedenle
denizin dibindeki canlılar, su dal-
galarından etkilenmez.

Kaynak
NELER ÖĞRENDİK?

Su dalgaları ile ilgili olarak
I. Art arda gelen bir tepe ve bir
çukur arası yatay uzaklık dalga
Görsel 3.27: Doğrusal dalga
boyudur.
II. Art arda gelen bir tepe ve bir
Kaynak
çukur arası düşey uzaklık gen-
liktir.
III. Dalgaların ilerleme yönü daima
dalga tepelerine diktir.
yargılarından hangileri doğru-
dur?

Görsel 3.28: Dairesel dalga
Su derinliğinin her yerinde aynı olduğu bir ortamda doğrusal dal-
galar, Görsel 3.29’daki gibi daima dalga tepesine dik doğrultuda
yayılır. Dairesel dalgalar ise Görsel 3.30’daki gibi yine dalga tepesi-
ne dik ve yarıçap doğrultusunda, her yöne doğru devamlı genişle-
yen halkalar şeklinde yayılır (Kesik çizgilerle gösterilen kısımlar dal-
ga çukurlarını, düz çizgilerle gösterilen kısımlar ise dalga tepelerini
göstermektedir.).

Tepe Yayılma
yönü

Yayılma
yönü
Tepe λ

Çukur
Çukur

Görsel 3.29: Doğrusal dalga Görsel 3.30: Dairesel dalga

3.3.1. Doğrusal ve Dairesel Su Dalgalarında
Yansıma

Su dalgaları da tıpkı yay dalgaları gibi bir engele çarparak
geri yansır. Yansımanın şekli; dalgaların çeşidine, çarptığı engelin
biçimine ve engele geliş doğrultusuna bağlı olarak değişir.

157