Page 36 - Fen Lisesi Fizik 10 | 3.Ünite
P. 36

3. ÜNİTE

                     SIRA SİZDE                        ÖRNEK
                   Derinliği her yerinde aynı olan                                  Derinliği  her  yerinde  aynı
                bir dalga leğeninin içine doğrusal           I. engel            olan bir dalga leğeninde oluş-
                engeller  yerleştiriliyor.  Geliş  doğ-            60°           turulan doğrusal su dalgaları-
                rultusu birinci engelle 30° açı ya-    II. engel     L   K       nın ilerleme doğrultusu göste-
                pacak şekilde gelen doğrusal su                                  rilmiştir.
                dalgaları,  birinci  ve  ikinci  engele
                çarparak yansıyor.
                                                     Bu dalgaların II. engelden yansıdıktan sonraki ilerleme
                                                  durumunu gösteriniz.
                        70°
                              II.engel
                      I.engel
                                                       ÇÖZÜM
                         30°
                        X      Y


                                                                           I. engel
                   Buna  göre  ikinci  engelden
                yansıyan dalganın ilerleme doğ-                        L    30° 30°     K
                rultusu ile ikinci engel arasında-              II. engel   K      L
                ki açı kaç derece olur?                                60°  N 2  N 1
                                                                       60°
                                                                              L
                                                                       K




                                                     I. engele doğru gelen doğrusal su dalgaları şekildeki gibi I. en-
                                                  gelin normaliyle (N ) 30° açı yapacak şekilde gelmektedir. I. engel-
                                                                  1
                                                  den yansıyan dalga yine yüzeyin normaliyle 30° açı yapar.
                                                     I. engelden yansıyan dalgalar, II. engele doğru yönelir. II. en-
                                                  gelin normaline (N ) 60°lik açıyla gelen dalgalar engelin normaliyle
                                                                  2
                                                  yine eşit açı (60°) yapacak şekilde tekrar yansır. Örnekteki gibi en-
                                                  geller arası açı 90° olursa gelen dalgalar ile engellerden yansıyan
                                                  dalgaların yayılma doğrultuları birbirine paralel olur.

                                                       ÖRNEK
                                                                                              Derinliği   her
                                                                           Çukur engel
                                                                                           yerinde  aynı  olan
                                                                                           bir  dalga  leğeni-
                                                                                           nin  içine  parabo-
                                                                                           lik çukur engel ile
                                                                                           bu  engelin  odak
                                                                                           noktası ile merke-
                                                                Doğrusal engel
                                                                                           zinin tam ortasına
                                                                                           doğrusal   engel
                                                  yerleştiriliyor.  Parabolik  engelin  odağından  şekildeki  gibi  çıkan
                                                  dairesel dalgalar önce doğrusal olarak sonra parabolik engelden
                                                  yansıyor.
                                                     Buna göre parabolik çukur engelden yansıyan dalgaların
                                                  şekli nasıl olur?
                                                  (F: Odak noktası,  M: Merkez)
                                                  (Doğrusal  engel,  su  dalgalarının  bu  engelden  yansımasından
                                                  sonra kaldırılacak.)






                 162
   31   32   33   34   35   36   37   38   39   40   41