Page 40 - Fen Lisesi 11 | 1.Ünite
P. 40

1. ÜNİTE   KUVVET VE HAREKET




                   Örnek: Sürtünmesiz eğik düzlemde birbirine esnek olmayan iple
                   bağlı K cisminin kütlesi 2 kg, L cisminin kütlesi ise
                   3 kg’dır.                                                            K            L
                   Cisimler serbest bırakıldıklarında, sistemin ivmesinin büyük-
                                2
                   lüğü kaç m/s olur?
                         o          o                 2                                                o
                   (sin53  = 0,8; sin37  = 0,6  g  = 10 m/s )                      37 o              53
                   Çözüm:
                   K ve L cisimlerinin serbest bırakıldığında hangi yönde hareket
                   edeceklerini tespit etmek için ağırlıklarının yatay bileşenleri he-
                   saplanacak olursa                                                    TK        TL
                                                                                    K  NK            L
                                                                                      :            :  NL
                     GKx =  G K $  sin37c          GLx =  G L $  sin 53c         G Kx  37 o       53 o
                                                                                              G yL
                                                                                        G Ky
                         =  m $  g $ sin37c            =  m $  g $ sin 53c                              G xL
                             K
                                                          L
                                                                                     G K
                                                                                 o
                     GKx =  2 10 0,6 =$  $  12N   GLx =  3 10 0,8 =$  $  24N   37                    53 o
                   değerleri elde edilir.                                                          G L
                    GLx 2   G xK olduğundan, L cismi bulunduğu eğik düzlem üzerinde makaradan uzaklaşacak
                   şekilde hareket eder.
                   Buna göre K ve L cisimlerinin hareket yönleri dikkate alınarak her biri için dinamiğin temel prensibi
                   eşitliği yazılarak eşitlikler taraf tarafa toplanırsa  TK =  T L olduğundan sistemin ivmesi


                     TK -  GKx =  m $  a               (1)
                                   K
                     GLx -  T L  =  m L $  a           (2)
                    GLx -  GKx = ^ m +  m $ h  a
                                    K
                                         L
                                      3 $
                        24 -  12 = ^ 2 + h  a
                                  12    2
                             a =     m/solarakbulunur.
                                  5






                          ÇALIŞMA KÖŞESİ 21



                              o
                  Eğim açısı 37  olan sürtünmesiz eğik                     Cevap
                  düzlemde kütleleri sırasıyla 4 kg ve 6
                  kg olan X ve Y cisimleri arasındaki ip             F
                  en fazla 40 N gerilme kuvvetine daya-
                                                                 Y
                  nabilmektedir.                             T
                  Hareketin X ve Y cisimleri arasındaki   X
                  ip kopmadan devam edebilmesi için
                                                           o
                   F  kuvvetinin büyüklüğünün en bü-      37
                                                                     Yatay
                  yük değeri kaç Newton olmalıdır?
                        o            o
                  (sin 37  = 0,6; cos 37  = 0,8;
                              2
                   g  = 10 m/s )


                50
   35   36   37   38   39   40   41   42   43   44   45