Page 50 - Fen Lisesi 11 | 1.Ünite

1. ÜNİTE KUVVET VE HAREKET

Örneğin asansörlerin harekete başlayıp maksimum hıza ulaşana kadar veya maksimum hıza ulaştıktan
sonra durana kadar yaptığı hareket (Görsel 1.8), uçakların kalkış sırasında doğrusal pistte yaptığı hareket
(Görsel 1.9), bir boyutta sabit ivmeli harekettir.

Görsel 1.8: Sabit ivme ile hareket Görsel 1.9: Doğrusal pistteki
eden asansör uçak

v 0
Örnek: Sürtünmesiz ortamda A noktasından v 0 hızı ile geçen K
: : : :
K cismi; şekildeki yatay ve eğik düzlem üzerinde hareket ede- A B E F
h 1 h 2
rek F noktasından v F hızıyla geçmektedir. : :
C D
h ve h yüksekliği eşit olduğuna göre
1
2
a) K cisminin B, C, D ve E noktalarındaki v , v C , v D ve v E
B
hızlarının büyüklük sıralaması nedir?
b) AB, BC, CD, DE ve EF yollarındaki hareket çeşitleri
nelerdir?
Çözüm:
a) K cismi, A noktasından v 0 hızı ile geçtiğinde sürtünme olmadığı için B noktasındaki hızı olan
v B , A noktasındaki hızına eşit olur. v = v B olur.
A
2
K cismi, C noktasına gelirken eğimden dolayı hızı artacağından v C v B olur.
=
D noktasındaki hızı, C noktasındaki hızına eşit olur. v D v C dir. Cisim D noktasından
E noktasına giderken eğimden dolayı cismin hızı azalacağından E notasındaki hızı v E , D
1
noktasındaki hızından küçük olacaktır v E v D olur.
K cisminin F noktasındaki hızı, E noktasındaki hızına eşit olacağından v F = v E olur.

= vD 2 vB = vE şeklinde sıralanır.
Bu durumda B, C, D ve E noktalarındaki hızlar v C

b) K cismi, AB yolunda düzgün doğrusal hareket yapmaktadır. BC yolunda eğimden
dolayı ağırlık etkisi ile net kuvvet oluşacağından K cismi, düzgün hızlanan hareket yapacaktır.
K cismi, CD yolunda düzgün doğrusal hareket yapar. DE yolunda tekrar,
ağırlığından dolayı net kuvvet oluşacağından bu sefer K cismi, düzgün yavaşlayan doğrusal
hareket yapacaktır. EF yolunda tekrar düzgün doğrusal hareket yapar.

ARAŞTIRMA KÖŞESİ

Bir boyutta sabit ivmeli harekete günlük hayattan verilebilecek örnekleri araştırınız.
Hareketin neden sabit ivmeli olduğunu açıklayarak sınıf ortamında paylaşınız.

60