Page 67 - Fen Lisesi 11 | 1.Ünite
P. 67

1. ÜNİTE   KUVVET VE HAREKET


            Hızların eşitlik durumu aynı yükseklikte bulunan bu noktalar için de geçerlidir. Bu durumda aynı yükseklik-
            teki A ve B noktarında cismin sahip olduğu  vvev B  hızları için de
                                                    A
             v A  =  -  B v  eşitliği vardır.

            Cismin, A noktasından T noktasına ulaşma süresi ile T noktasından B noktasına ulaşma süreleri birbirine
            eşittir. Bu süre t ile gösterilirse cisim, (t − t) anında A noktasında, (t + t) anında ise aynı yükseklikteki B
                                              çık                       çık
            noktasında bulunur.

            Tepe noktasında cismin hızının sıfır olacağı bilgisi, hız denklemlerinde kullanılarak yer çekimi ivmesinin  g
            olduğu bir ortamda,  v 0  hızı ile düşey doğrultuda yukarı atılan cisimlerin t  süreleri ve h  yükseklikleri
                                                                            çık          max
                v =  v0 -  gt$
                         $
                0 =  v -  gt çk ı
                     0
                     $
               v 0 =  g t çk ı  ise t çk =  v0
                              ı
                                   g
                2    2
               v =  v -  2g h$  $
                     0
                     2
                            $
                          $
                0 =  v -  2g h maks.
                     0
                     v 0 2
             h maks. =    formülüile bulunur.
                     $
                    2g
            Yükseklik denkleminde t  süresi kullanıldığında h
                                  çık                   maks
                          1     2
                h =  v 0 $ -  $  gt$
                       t
                          2
             h maks. =  v 0 $  t çk -  1  $  gt$  2 çk ı
                        ı
                            2
                     $
             h maks. =  g t çk $  t çk -  1  $  gt$  2
                       ı
                           ı
                              2     çk ı
                       2   1     2
                     $
             h maks. =  g t çk -  $  gt$
                       ı
                           2     çk ı
                    1     2
             h maks. =  $  gt $  çk ı  olarak elde edilir.
                    2
            Aşağıdan yukarı atış hareketinde cismin yukarı yöndeki hareketi, (+) yönde düzgün yavaşlayan, aşağı
            yöndeki hareketi ise (−) yönde düzgün hızlanan bir hareket olarak gerçekleşir. Bu durumda zıt yönlerde
            gerçekleşen bu hareket grafikleri birleştirilerek aşağıdan yukarı atış hareketinin hareket grafikleri
            Tablo 1.8’de verildiği gibi olur.
             Tablo 1.8 : Pozitif (+) ve Negatif (−) Yöndeki Düzgün Yavaşlayan ve Aşağıdan Yukarı Atış Hareketi Grafikleri
                 (+) seçilen yöndeki düzgün yavaşlayan hareket ve   Aşağıdan yukarı atış hareketi grafikleri
                (−) seçilen yöndeki düzgün hızlanan hareket grafikleri
               a             v             x
             O         t    v
                            0                                            v
             -a                                                                        x
                                                           a            v
                                      t  O         t                    0
                            O                                                        h max
                                                          O         t     h max t  t
                                                                        O     çık  uç  t
                                                         -g                    h
                                                                                max
                a             v             x
                                                                                       O     t     t   t
                                                                       -v                     çık   uç
                             O         t                                0
               O         t                 O         t
               -a


                                                                                                      77
   62   63   64   65   66   67   68   69   70