Page 98 - Fen Lisesi Fizik 11 | 1.Ünite

1. ÜNİTE KUVVET VE HAREKET

ÇALIŞMA KÖŞESİ 70

Kar temizliği yapan Bahadır, 165 cm uzunluğun- Cevap
daki kar küreğinin sapını bir eliyle üst ucundan,
diğer eliyle de bu ucun 60 cm uzağından tutarak
bu noktada dizini destek olarak kullanmaktadır.
Bahadır, kar küreğine aldığı 12 kg kütleli kar yığı-
nını düşey doğrultuda uyguladığı 180 N değerin-
deki kuvvet ile ancak kaldırabilmektedir.

Kar yığınının kütle merkezinin kürek ucuna
uzaklığı kaç cm’dir?
(Kar küreğinin ağırlığı ihmal edilecektir).
2
( g = 10m/s )

b) Makaralar
Merkezinden geçen mil ekseninde dönebilen, üzerinde ipin hareket
edebileceği yiv bulunan dairesel şekildeki cisimlere makara denir.
Makaralar sabit ve hareketli olmak üzere ikiye ayrılır.

1. Sabit Makaralar
Merkezinden geçerek etrafında dönebileceği, mil ile sabitlenen ma- O r
karalardır. Öteleme hareketi yapmadığı, bir noktada sabitlendiği için
bu adı almıştır. Şekil 1.122’de verildiği gibi r yarıçaplı, sürtünmelerin
F = T T = F
ve ağırlığının ihmal edildiği sabit bir makarada, P yükü F kuvveti ile
dengede tutulmaktadır. Kuvvetle yük arasındaki oranı bulmak için
makaranın geometrik merkezi olan O noktasına göre tork alınırsa F

Pr =$ Fr$
P = F

^ KK =$ h ^ YK =$ h P = 1 P
F
Şekil 1.122: Sabit makara
eşitliği sağlandığından sabit makaralarda kuvvet ve yoldan kazanç
yoktur.

Sabit makaralar kuvvetin yön ve doğrultusunu değiştirerek kolaylık
sağlayan bir basit makinedir.

176