Page 99 - Fen Lisesi Fizik 11 | 1.Ünite

1. ÜNİTE KUVVET VE HAREKET

2. Hareketli Makaralar
Merkezinden geçerek etrafında dönebileceği mile yükün asılı olduğu
ip üzerinde dönerek yükle birlikte hareket eden makaradır.
F

Şekil 1.123’te verildiği gibi sürtünmelerin ve ağırlığının ihmal edildiği
r yarıçaplı hareketli bir makarada P yükü F kuvveti ile dengede
F = T T = F
tutulmaktadır. Kuvvetle yük arasındaki oranı bulmak L noktasına göre
tork alınırsa r
L
Pr =$ F 2$ r
P = 2F
P
^ KK =$ h ^ YK =$ h = 2
F

eşitliği sağlandığından hareketli makaralardaki kuvvetten kazanç ve
P
yoldan kayıp 2’dir. Bu sonuca göre ip h kadar çekildiğinde yük h/2
kadar yükselir.
Şekil 1.123: Hareketli makara

Örnek: Şekildeki sürtünmelerin ve makara ağırlıklarının ihmal
T
edildiği sistemde içi dolu K sandığı F kuvveti ile dengededir.
T gerilmesi 40 N olduğuna göre
ip
a) K sandığının ağırlığı kaç N’dır?
b) Kuvvet kazancı kaçtır? F

K

Çözüm:
a) K sandığının ağırlığı
T= 2 $ F T = 40N

40 = 2 $ F
F
F = 20N F F
G K = 2 $ F
G K = 40N bulunur.

b) Kuvvet kazancı = Yük/Kuvvet
40 N K
Kuvvet kazancı =
20 N
Kuvvet kazancı = 2 bulunur.
G K

177