Page 24 - Fen Lisesi Fizik 12 | 4. Ünite

4.

ÜNİTE 4.1. ATOM KAVRAMININ TARİHSEL GELİŞİMİ
4.1. ATOM KAVRAMININ TARİHSEL GELİŞİMİ

Diğer atom teorilerinde elektronun yeri tespit edilmeye çalışılırken modern atom teorisi elektronların deği-
şik fiziksel özelliklerini ortaya koymuştur. Elektronların hareketleri ayrıntılı şekilde sayı ve sembollerle ifade
edilmiş ve elektronların atom içinde yoğun bulunduğu yerler tespit edilmiştir. Bu teoriye katkıları bulunan
bazı bilim insanlarından bahsetmek gerekir.

Louis De Broglie (Luis Dö Brogli) maddeyi dalga do-
ğasıyla açıklamaya çalışmıştır. Her maddeye eşlik
eden bir dalgadan bahsetmiştir. Parçacıkların, kütle Elektronun bulunma ihtimali
ve hızlarının çarpımı olan momentuma sahip oldu-
ğunu ve momentuma göre değişen bir dalga boyu-
na sahip olması gerektiğini öngördü. Elektronların
çizgisel momentumları sürekli değiştiği için dal-
ga boyunun da sürekli değişmesi gerekiyordu. Bu 0,529
dalgalar, elektromanyetik dalgalar değildi, madde Elektronun çekirde-
dalgalarıydı ve daha sonra kendi ismiyle anılan De ğe uzaklığı (Å)
Broglie dalgaları hâline geldi. De Broglie’nin dalga-
sı bir olasılık dalgasıdır. De Broglie’nin çalışmaları
parçacık madde midir yoksa dalga mıdır sorusunu + n=1
akıllara getirdi.

Madde ve dalga ikilemi matematiksel model olarak
kuantum sayıları ile değil, belirsizlikler hâlinde de-
196 ney sonuçlarına göre gözlenenlerin sıklıklarına göre Şekil 4.1.12: Elektronların en yoğun bulunduğu yer
çözülmeye başlandı. Kuantum fiziği olasılık üzerine
oturtuldu. Kuantum mekaniği olasılık dalgaları hâlin-
de dalga fonksiyonları şeklinde ifade edildi. Sistemle-
rin aynı anda farklı durumlarda bulunabileceği ifade
edildi. Elektronların kesin olarak yeri tayin edilemese
de en yoğun bulunduğu yerin birinci yörünge olduğu
keşfedildi (Şekil 4.1.12).

Görsel 4.1.9’da görülen Werner Heisenberg
(Verner Hayzenberg) kendi adıyla anılan belirsizlik il-
kesini ortaya koydu. Heisenberg belirsizlik ilkesi, bir
parçacığın aynı anda hem momentumunun hem de
konumunun tam doğrulukta ölçülemeyeceğini gös-
terir. Parçacığın konumu belliyse hızının, hızı belliyse
konumunun bilinemeyeceğini ortaya koyar. Sonuç
olarak maddenin parçacık özelliği öne çıkmışsa dalga
özelliği, dalga özelliği öne çıkmışsa parçacık özelliği
belirlenemez denilebilir. Werner Heisenberg enerji ve
zamanın da aynı anda belirlenemeyeceği sonucuna
ulaşmıştır.
Görsel 4.1.9: Werner Heisenberg (1901-1976)