Page 45 - Fen Lisesi Fizik 12 | 4. Ünite

3.

4.3. RADYOAKTİVİTE
4.3. RADYOAKTİVİTE BÖLÜM

Kararlılık kuşağının dışında bulunan çekirdekler ışıma yaparak kararlı çekirdek hâline dönüşür. Nötron sayı-
sı proton sayısından fazla olan kararsız çekirdekler nötronlarını protonlara, proton sayısı nötron sayısından
fazla olan kararsız çekirdekler ise protonlarını nötronlara dönüştürmeye çalışır.

UYGULAMA 1

Kararlı ve kararsız atomların özelliklerini karşılaştırarak açıklayınız.

Wilhelm Conrad Röntgen (Vilhım Konrat Röntgen) ve Marie Curie’nin Radyoaktiviteye Katkıları

William Conrad Röntgen 1845 yılında Almanya’da
dünyaya geldi. İyi bir gözlemci ve yetenekli bir de-
neysel fizikçi olarak tanındı. Almanya’nın Würzburg
Üniversitesinde fizik profesörü olan Röntgen 8 Kasım
1895 tarihinde X-ışınlarını bulmuştur. Wilhelm Conrad
Röntgen, Görsel 4.3.3’te gösterilen içinde yoğunluğu
çok düşük gaz olan cam tüpleri elektrik akımına tabi
tutuyor ve gazın nasıl elektriksel olarak boşaldığını
inceliyordu. Deney yaptığı katot tüpünü siyah kağıt-
la kaplayarak tamamen örttüğü hâlde gaz boşalması
sırasında tüpten oldukça uzakta durmakta olan cam
bir kavanoz içindeki baryumlu platin siyanür kristalle-
rinde birtakım parıltıların oluştuğunu gözlemiştir. Bu 217
parıltılara neden olan ışınlara, o ana kadar bilinme-
mesinden dolayı X-ışınları adını vermiştir. Daha sonra Görsel 4.3.3: X-ışını tüpü
Röntgen, bu ışınların değişik cisimleri farklı dereceler-
de geçebildiğini farketmiştir. Bu buluşu ona tarihteki
ilk Nobel Fizik Ödülü’nü getirdi.

Röntgen’in X-ışınları keşfi, bilim dünyasında çok büyük
yankı uyandırırken yeni gelişmelere önderlik etmiştir.
Bu buluştan çok kısa bir süre sonra Henri Becquerel
X-ışınları üzerinde çalışırken uranyumun radyoak-
tifliğini, Marie Curie önce polonyum daha sonra ise
radyum elementlerini keşfederek radyoloji adlı yeni
bir bilimin doğuşuna ön ayak olmuşlardır. 1898’de ça-
lışmalarına başlayan Marie Curie (Görsel 4.3.4) ve eşi
Pierre Curie (Pier Küri) tonlarca mineral, asit ve diğer
kimyasallarla yaptıkları çalışmalarda 4 yıl sonra 100
mg radyum tuzu elde ettiler. Sonunda zoru başarmış
ve dünyanın ilk radyum tuzunu elde etmişlerdi. Uran-
yumdan bir milyon kat daha radyoaktif olan radyum
elementinden kanser tedavisinde, petrol yatağı araş-
tırmalarında ve birçok endüstriyel alanda faydalanıl-
maktadır. Curieler, 1903 Nobel Fizik Ödülü’nü, radyo-
aktiviteyi keşfeden Becquerel ile birlikte kazandı. Bu
ödülden tam 8 sene sonra 1911 yılında Nobel Kimya
Ödülü’nü de kazanan Marie Curie, bu ödülü 2 kez ka-
zanan tek kadın bilim insanı oldu.
Görsel 4.3.4: Marie Curie (1867-1934)