Page 50 - Fen Lisesi Fizik 12 | 4. Ünite
P. 50
4.
ÜNİTE 4.3. RADYOAKTİVİTE
4.3. RADYOAKTİVİTE
Enerji ihtiyacının her geçen gün artması bu ihtiyacın
çevreyi kirletmeden verimli bir şekilde giderilmesi-
ni zorunlu kılmaktadır (Görsel 4.3.11). Hem yüksek
enerji verimliliği hem de çevre dostu olması nede-
niyle her geçen gün nükleer enerjiye ilgi artmakta-
dır. Bugün nükleer enerji kullanımında liderliği top-
lam enerji ihtiyacının %73’ünü nükleer enerjiden
karşılayan Fransa yapmaktadır. Ülkemizin yüksek
enerji ihtiyacının karşılanması amacıyla Akkuyu’da
ve Sinop’ta iki nükleer santral planlanmış ve Akku-
yu’daki santralin inşasına başlanmıştır. Bu iki sant-
ralin devreye alınmasıyla enerjide dışa bağımlılığın
azaltılması ve yıllık elektrik ihtiyacının % 33’ünün bu
iki nükleer reaktörden karşılanması planlanmakta-
dır. Bu sayede doğal gaz ithalatının azaltılarak ülke Görsel 4.3.11: Çekya’da bulunan nükleer santral
ekonomisine yıllık 7,2 milyar dolarlık bir katkı yapıl-
ması planlanmaktadır.
Nükleer reaktörlerin enerji üretmek dışında başka
işlevleri de bulunmaktadır. Nükleer reaktörler tıp ve
endüstride kullanılan yararlı izotopların üretilme-
sine de katkı sağlar. Kanser tedavisinde kullanılan
kobalt-60, tiroid bozukluklarının teşhis ve tedavi-
sinde kullanılan iyot-131, doktorların vücudun içini
222
görmek için kullandıkları çeşitli tarayıcı cihazlarda
kullanılan teknesyum-99, kan akışının ölçülmesinde
yararlanılan ksenon-133 bu izotoplardan bazılarıdır.
Nükleer santrallerde üretilen fazla enerji ev ve sera-
ların ısıtılmasında, tuzlu sudan içilebilir su elde edil-
mesini sağlayan sistemlerde vb. kullanılmaktadır.
Nükleer enerjinin birçok olumlu özelliğinin yanında Görsel 4.3.12: Radyoaktif atıklar
olumsuz yanları da vardır. Fisyon reaktörleri verimli
birer enerji üreticisidir ancak radyoaktif atık üretir
(Görsel 4.3.12). En zehirli ürünleri, binlerce yıl rad-
yoaktif kalabilen uranyum yakıtlarının kalıntıları ile
plütonyum gibi yüzbinlerce yıl ömrü olan ağır ele-
mentlerdir. Bu tehlikeli atıklar her ne kadar küçük
miktarda üretilse de bunlardan nasıl kurtulunacağı
bugün de tartışılan bir konudur.
Atom Bombası ve Nükleer Silahsızlanma
Fermi’nin 1942’de gerçekleştirdiği ilk zincirleme
nükleer fisyon denemesinin sonuçları, bilimsel açı-
dan büyük bir başarıydı. Fakat o dönemki savaş ko-
şulları göz önünde bulundurulduğunda bu buluş,
nükleer silah yapımının önünü açacağından savaşın
gidişatı açısından son derece endişe verici bir du- Görsel 4.3.13: Atom bombasının patlamasını modelle-
rumdu (Görsel 4.3.13). yen bir tasvir