Page 26 - Fen Lisesi Kimya 11
P. 26
p Bloğu: Nötr ve temel hâl elektron dizilimleri p orbitali ile sonlanan
elementlerin oluşturduğu bloktur. p bloğunda 13, 14, 15, 16, 17, 18. grup
(He hariç) elementleri yer alır. Bu elementler 3A, 4A, 5A, 6A, 7A ve 8A gru-
bu elementleridir. s ve p blok elementlerine baş grup elementleri denir.
d Bloğu: Nötr ve temel hâl elektron dizilimleri d orbitali ile sonlanan
elementlerin oluşturduğu bloktur. 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11 ve 12. grup ele-
mentleri d bloğunda yer alır. Bu elementler 3B, 4B, 5B, 6B, 7B, 8B, 1B ve
2B grubu elementleridir. d bloğu elementlerine geçiş metalleri denir. Bu
metallerin özelliklerinden biri de genellikle birden fazla pozitif yükseltgen-
2+
3+
me sayısı almasıdır (Fe , Fe vb.).
f Bloğu: Nötr ve temel hâl elektron dizilimleri f orbitali ile sonlanan ele-
mentlerin oluşturduğu bloktur. Elektron dizilimi 4f ile sonlanırsa lantanit,
5f ile sonlanırsa aktinit sınıfına girer. f bloğu elementlerine iç geçiş ele-
mentleri denir. Görsel 1.18’de elementlerin blokları gösterilmiştir.
s-bloğu
1s p-bloğu 1s
2s 2p
3s d-bloğu 3p
4s 3d 4p
5s 4d 5p
6s 5d 6p
7s 6d 7p
f-bloğu
4f
5f
Görsel 1.18: Periyodik sistemde element blokları
Bilgi Kutusu Elementin elektron diziliminden yararlanarak periyodik sistemde pe-
riyot ve grubu bulunabilir. Bir elementin baş kuantum sayısının (n) en
Elementlerin periyodik sis-
büyük değeri elementin periyodik sistemdeki periyot numarasını verir.
temdeki yeri nötr ve temel
Elementin elektron diziliminde değerlik elektronları sayıları toplamı grup
hâldeki elektron diziliminden
numarasını verir. Elektron dizilimi s ve p orbitali ile bitenler A grubu, d ve
bulunur.
f orbitali ile bitenler B grubu elementidir.
Tablo 1.4’de A grubu ve Tablo 1.5’te B grubu elementlerinin dış kat-
man elektron dizilimleri ve grup numaraları verilmiştir.
Tablo 1.4: A Grubu Elementlerinin Dış Katman Elektron Dizilimi ve Grup Numaraları
Grup 1A 2A 3A 4A 5A 6A 7A 8A
Elektron
2
2
2
ns 1 ns 2 ns np 1 ns np 2 ns np 3 ns np 4 ns np 5 ns np 6
2
2
2
Dizilimi
IUPAC Grup
1 2 13 14 15 16 17 18
Numarası
38 KİMYA 11. SINIF