Page 15 - Fen Lisesi Kimya 12 | 2.Ünite

2.3.1. Karbon Elementinin Özellikleri

Karbon, canlı organizmalarda oksijenden sonra en çok bulu-
nan elementtir. Periyodik cetvelde II. periyot 4A grubunda yer
alan karbon (Görsel 2.9), organik bileşiklerde temel elementtir.
8A

3A 4A 5A 6A 7A 1. Periyot

2. Periyot

3. Periyot

4. Periyot
Görsel 2.9: Karbon atomunun periyodik tablodaki yeri

Organik bileşiklerin sayısı, anorganik bileşiklerle kıyaslan-
mayacak kadar çoktur. Bunun sebebi ise karbon atomunun çok
sayıda bağ yapabilme özelliğidir.
Karbon atomunun değerlik orbitallerinde bulunan dört
elektron özdeş değildir. Bu değerlik orbitalleri karışarak aynı
enerji düzeyindeki özdeş orbitallere dönüşür. Oluşan bu orbi-
taller sayesinde karbon atomu başka karbon atomları ile tekli,
ikili ve üçlü bağ oluşturabildiği gibi farklı ametal atomları ile
de tekli, ikili ya da üçlü bağ meydana getirebilir. Bu da karbon
bileşiklerinin sayısını artırır.
87
C C C C C C

Karbon atomları arasındaki tekli, ikili ve üçlü bağlar

C H C O C N

Karbonun diğer ametallerle yaptığı tekli, ikili ve üçlü bağlar
Periyodik cetvelde karbona en yakın olan bor, azot, oksijen,
silisyum, fosfor ve kükürt atomlarının kendi aralarında bağla-
nıp zincir oluşturma özelliği karbona göre daha azdır. Bunun
nedeni, bu atomların bağ enerjilerinin karbon atomunun bağ
enerjisinden düşük olmasıdır (Tablo 2.1).

Tablo 2.1: Bağ yapan atomlar ve bağ enerjileri
Bağ Yapan Atomlar Bağ Enerjileri (kJ/mol)
O—O 157
N—N 163
P—P 201
Si—Si 222
S—S 266
B—B 293
C—C 343

FEN LİSESİ KİMYA 12