Page 17 - Fen Lisesi Kimya 12 | 2.Ünite

!

2.3.2. Karbonun Allotropları Dikkat
Bir elementin atomlarının uzayda farklı sayı ve dizilişte bir
araya gelmesiyle oluşan yapılara allotrop denir. Allotrop atom-
ların fiziksel özelliklerinin tümü ve kimyasal özelliklerinin çoğu Bileşiklerin de allotropları
birbirinden farklıdır. Örneğin elmas ve grafit, karbon atomunun vardır. Kireç taşı ve mermer
iki farklı katı fazı ve allotropudur. CaCO 3 bileşiğinin
Elmasta her bir karbon atomu dört karbon atomuna bağ- allotroplarıdır.
lanır. Bu dört karbon atomunun her biri de diğer dört karbon
atomuna bağlanır (Görsel 2.12). Böylece birbirine bağlanan
atomlar, büyük bir yapı oluşturur. Bu üç boyutlu ve kuvvetli
kovalent bağlar elmasa olağanüstü bir sertlik ve çok yüksek bir
erime noktası (3550 C) sağlar. Elmas, sertliği nedeniyle endüst-
o
ride cam kesici, matkap ucu, taş yontucu olarak kullanılır.

Görsel 2.12: Elmastaki karbon atomlarının dizilimi
Grafit ise gri-siyah renkte, elektriği çok iyi ileten ve yumu- 89
şak bir maddedir. Grafitte her bir karbon atomu kovalent bağ
ile üç farklı karbon atomuna bağlanır. Böylece karbon atom-
ları altıgen halkalar şeklinde dizilerek bir tabaka oluşturur
(Görsel 2.13). Tabakalar birbirine zayıf van der Waals kuvvetleri
ile tutunur. Grafitteki kovalent bağlar ona sertlik verirken ta-
bakalar arasındaki zayıf bağlar grafitin kaygan bir yapıya sahip
olmasına neden olur. Kurşun kalem uçlarında grafit kullanılır.
Grafit, elektriği iyi ilettiği için elektrik ve elektronik sanayisinde
sıklıkla kullanılır.

Görsel 2.13: Grafitteki karbon atomlarının dizilimi

FEN LİSESİ KİMYA 12