Page 22 - Fen Lisesi Kimya 12 | 2.Ünite
P. 22

Azot molekülünün Lewis yapısı çizilirken de aynı mantık-
                                               tan yola çıkılır. Eğer sadece birer elektron ortaklaşırsa şu yapı
                                               ortaya çıkar:
                                                         . . .      .              N :. N :. :
                                                                                    . .
                                                              + N:




                            Dikkat!                     N :.        .
                                                  Eğer bu şekilde çizilip bırakılırsa her bir azot atomunun
                                               etrafında altı elektron olur ve oktetler tamamlanmaz. Bu neden-
                                               le azot atomlarının diğer ortaklanmamış elektronları birbiriyle

                      Bir molekülde karbon     ortaklaştırılır ve Lewis yapısı şu şekilde olur:
                   atomu daima merkez atom,
                                                                                N:
                  hidrojen atomu ise daima uç        . .
                      atom olarak yer alır.          N :. :N . :          N :  :              N :  N:
                                                                             :
                                                                             :


                                                  Azot molekülünün Lewis yapısı incelendiğinde azot atomları
                                               arasında üçer çift elektronun ortaklaştığı (toplam altı elektron)
                                               görülür. Bu altı elektron, azot atomları arasında üçlü kovalent
                                               bağ oluşturur.
         94

                                                      2.4.2. Lewis Yapısının Çizim Basamakları
                                                  Bir molekülün Lewis yapısı çizilirken öncelikle iskelet ya-
                                               pının belirlenmesi önemli bir adımdır. Bu adım ikiden fazla
                                               atomdan oluşmuş moleküllerin Lewis yapısının çiziminde
                                               kolaylık sağlar. Yapı formülü, moleküldeki atomların bağ
                                               oluşturmak için hangi sırayla bir araya geldiğini gösterir. Yapı
                                               formülünde öncelikle merkez atom ve uç atomlar belirlenir.
                                               Moleküllerde genellikle ortaklanmamış elektron sayısı fazla
                                               olan atom merkez atomdur. Merkez atoma iki veya daha fazla
                                               atom bağlıdır. Uç atomlar ise sadece bir atoma bağlıdır. Bir
                                               molekülde birden fazla merkez ve uç atom bulunabilir. Metanol
                                               (CH 3 OH) bu moleküllere örnek olarak verilebilir. Bu molekülün
                                               yapı formülünde (Görsel 2.17) karbon ve oksijen merkez atom,
                                               hidrojenler ise uç atomdur.
                                                                        H

                                                                   H     C O H


                                                                         H

                                                               Görsel 2.17: Metanolün yapı formülü
   17   18   19   20   21   22   23   24   25   26   27