Page 20 - Fen Lisesi Kimya 12 | 2.Ünite
P. 20
2.4.1. Lewis Simgeleri ve Yapıları
Atomun en dış katmanında bulunan elektronlara değerlik
elektronu denir. Kimyasal bağ oluşumunda bu elektronlar
temel rol oynar. Gilbert Lewis (Gilbırt Luvis) bu elektronla-
rın gösteriminde özel bir yöntem geliştirmiştir. Bu yöntemde
element sembolünün etrafındaki noktalar değerlik elektron-
larını gösterir. Örneğin klor elementinin elektron dağılımı
1s 2s 2p 3s 3p şeklindedir. Bu durumda klor elementi 7 değer-
6
2
5
2
2
lik elektronuna sahiptir. Klor elementinin Lewis simgesi ise şu
.
şekildedir:
Cl : :
:
Kimyasal bağlardaki elektron alışverişini ya da ortaklaşma-
sını gösteren Lewis simgeleri bir araya gelerek Lewis yapısını
oluşturur. NaCl ve HCl bileşiklerinin Lewis yapısı şu şekildedir:
Cl:
Bir Hatırlatma . . Cl: + . : -
:
İyonik bağ: Na + : [Na] . [ ]
:
Bir atomun, son katmanın- . : . :
H +
daki elektron sayısını Kovalent bağ: . Cl: H Cl . :
2'ye tamamlamasına dublet
92 kuralı , 8'e tamamlamasına : :
oktet kuralı denir.
Kovalent Bağlı Kimyasalların Lewis Yapısı
Kovalent bağ, aynı veya farklı iki atom arasında meydana
gelir. Kovalent bağı oluşturan atomlar değerlik elektronlarını
ortaklaşa kullanır. Lewis yapısı bu ortaklaşmayı gösterebilmek
için pratik bir yol sunar. Örneğin HF molekülünün Lewis yapısı
şu şekildedir:
H F
Lewis yapısına dikkat edilecek olursa moleküldeki her bir
atom, oktetini ve dubletini tamamlamış durumdadır. Hidrojen
kendine en yakın soy gaz olan helyumun elektron düzenine, flor
elementi ise neonun soy gaz dizilimine ulaşmıştır. Bu bağlanma,
hidrojenin etrafında iki, florun etrafında sekiz elektron bulun-
masını sağlar. Hidrojen ve flor arasında ortaklaşa kullanılan
elektronlar kovalent bağı oluşturur.