Page 21 - Fen Lisesi Kimya 12 | 2.Ünite
P. 21
Bir çift elektronun iki atom arasında ortaklaşa kullanılması
sonucu tekli kovalent bağ meydana gelir. Lewis yapısında elekt-
ron çiftleri önem arz eder. Kovalent bağda ortaklaşa kullanılan
elektron çiftlerine bağlayıcı elektron çifti, bağ oluşumuna katıl-
mayan elektron çiftlerine ortaklanmamış elektron çifti denir.
Moleküldeki bağlayıcı elektron çiftleri genellikle tek çizgi (–) ile
gösterilir.
.
Cl : : + . Cl: : Cl: Cl:
:
:
:
:
:
:
:
Bağlayıcı elektron
çifti
Ortaklanmamış Cl : : Cl: Ortaklanmamış
:
elektron çiftleri : : elektron çiftleri
Bağlayıcı elektron
çifti
İki ametal atomu, oktete ulaşabilmek için bir çift elektrondan
fazlasını ortak kullanabilir. Bu durumda atomlar arasında çoklu
kovalent bağ oluşur. Çoklu kovalent bağ iki ya da üç tane ola-
bilir. Çoklu kovalent bağların Lewis yapısına CO 2 ve N 2 örnek 93
verilebilir.
Karbon dioksit molekülünün Lewis yapısı çizilirken karbon
ve oksijenin ortaklanmamış birer elektronu birbiriyle ortaklaşır.
Bunun neticesinde karbon ve oksijen arasında tekli kovalent bağ
oluşur. Ancak bu durumda karbon ve oksijen, oktetini tamamla-
yamaz ve şu şekilde bir yapı oluşur: .
.
. . . . O: : :
C O:
:
C +
+
:
:
Karbon ve oksijenin, oktetini tamamlayabilmesi için diğer
O : . .:.
O : .
.
.
ortaklanmamış elektronların da ortaklaşması gerekir. Bu du-
rumda CO 2 molekülünün Lewis yapısı şu şekilde olur:
.
. . .:
O : : C O : : O : : ::: C O: ya da : O C O:
:
:
:
:
:
Karbon dioksit molekülünün Lewis yapısı incelendiğinde
karbon ve oksijen atomları arasında ikişer çift elektronun ortak-
laştığı (toplam dört elektron) görülür. Bu dört elektron, karbon
ve oksijen atomları arasında ikili kovalent bağ oluşturur.
FEN LİSESİ KİMYA 12