Page 29 - Fen Lisesi Kimya 9 | 1. Ünite

İlk 20 elementin dışında hayatta sıkça kullanılan diğer elementlerin
ad ve sembolleri Tablo 1.4’te verilmiştir.

Tablo 1.4: Yaygın Kullanılan Bazı Elementlerin Ad ve Sembolleri
Element Sembolü Element Sembolü Element Sembolü Element Sembolü
Adı Adı Adı Adı
Krom Cr Nikel Ni Gümüş Ag Platin Pt
Mangan Mn Bakır Cu Kalay Sn Altın Au
Demir Fe Çinko Zn İyot I Cıva Hg
Kobalt Co Brom Br Baryum Ba Kurşun Pb

1.3.2. Bileşik Formül ve Adları
İki ya da daha fazla elementin sabit kütle oranında birleşmesiyle
oluşan saf maddelere bileşik denir. CO , NH , H O, HNO gibi madde-
2 3 2 3
ler bileşik örnekleridir.
Bileşiklerin Özellikleri
■ Saf ve homojendir.
■ Farklı cins atom, aynı cins moleküllerden oluşur.
■ Bileşiği oluşturan elementler sabit kütle oranında birleşir.
Resim 1.52: Çinko metali (Zn)
■ Elementler bileşik oluştururken özelliklerini kaybeder.
■ Formüllerle gösterilir.
■ Belirli ayırt edici özellikleri vardır.(erime, kaynama noktası, özkütle vb.)
■ Kimyasal yöntemlerle oluşur ve ayrıştırılır.
Günlük hayatta sık kullanılan bazı bileşiklerin sistematik adından
çok, yaygın adları kullanılır. Bu kullanılan bileşiklerin yaygın adları
Tablo 1.5’te verilmiştir.

Tablo 1.5: Bazı Bileşiklerin Yaygın Adları

Formülü Yaygın Adı Formülü Yaygın Adı Resim 1.53: Kezzap (HNO )
3
H O Su NH Amonyak
2 3
HCl Tuz ruhu NaCl Yemek tuzu

H SO Zaç yağı NaOH Sud kostik
2 4
HNO Kezzap KOH Potas kostik
3
CH COOH Asetik asit (sirke asidi) KNO Güherçile
3 3
CaCO Kireç taşı CuSO Göz taşı
3 4
CaO Sönmemiş kireç NaHCO Yemek sodası
3
Ca(OH) Sönmüş kireç Resim 1.54: Güherçile (KNO )
2 3

1. 2 Uygulama Soruları

Aşağıdaki tabloda verilen bileşiklerin yaygın adları ve formülleri eksik olanları tamamlayınız.

Formül Yaygın Adı Formül Yaygın Adı Formül Yaygın Adı Formül Yaygın Adı

NaCl Tuz ruhu KNO NaOH
3
Kireç taşı NH Asetik asit HNO
3 3

41