Page 17 - Fizik 10 | 1. Ünite
P. 17

2. BÖLÜM: ELEKTRİK DEVRELERİ


            2. Paralel Bağlama

            Elektr�k devres�nde ya da devre parçasında d�rençler�n b�rer uçları-
            nın b�r noktada, d�ğer uçlarının da başka b�r noktada b�rleşt�r�lme-
            s�yle oluşturulan bağlama şekl�ne  paralel bağlama den�r. Lambala-
            rın paralel bağlandığı Şek�l 1.17: a’dak� devren�n şemat�k göster�m�
            Şek�l 1.17: b’dek� g�b�d�r.

                                                          R 1

                                                 I 1
                                                          R
                                                           2
                                                  I 2
                                                          R 3
                                                 I
                                              I   3

                             V                            V

                            a)                          b)
                  Şek�l 1.17: a) Paralel bağlı lambalar b) Paralel bağlı d�rençler�n
                                    şemat�k göster�m�
            R  ve R  d�rençler�n�n uçları aynı üretec�n uçları arasına bağlı olduğu        R 1
              1
                   2
            �ç�n V  ve V  voltmetreler�nde okunan değerler aynı ve üretec�n potan-
                 1
                      2
            s�yel farkına (V) eş�t olur (Şek�l 1.18). Sonuç olarak paralel bağlı d�renç-   V 1
            ler�n uçları arasındak� potans�yel farkı b�rb�r�ne eş�tt�r. V  = V  = V’d�r.   I 1  R
                                                                  2
                                                             1
                                V         V       V                                         2
            Ohm Yasası’ndan I =  R   ⇒ Ι  =   R 1  , Ι  =   R 2   bulunur.          I 2    V 2
                                              2
                                      1
            Akımın devrey� tamamlayab�lmes� �ç�n g�deceğ� �k� yol olduğundan akım   I      V
            �k�ye ayrılır.
            Ana kol akımı Ι = Ι  + Ι  olur.                                       Şek�l 1.18: D�rençler�n
                            1
                                2
                                                                                  paralel bağlanmasıyla
            D�rençler�n üzer�nden geçen akım değer�, volt ve d�renç değer� türün-  oluşturulan elektr�k devres�
            den ana kol akımı bağıntısında yer�ne yazılırsa
                      V
                          V
                R V eþ  = R 1  + R 2   olur. Bağıntı düzenlen�rse
                           1
                      1
                R 1 eþ  =  R 1  +  R 2   hâl�ne gel�r.
            Bu durumda n tane paralel bağlanmış d�rençl� b�r devrede eşdeğer
            d�renç   1  =  1  +  1  + $$$+  1   bağıntısı �le hesaplanır.
                    R eþ  R 1  R 2    R n

               Örnek


                           12 X
                    4 X
              K             6 X       L


            D�renç değerler� ver�len devre parçasında K-L noktaları arasın-
            dak� eşdeğer d�renç kaç X’dur?


                                                                                        10. SINIF FİZİK     29
   12   13   14   15   16   17   18   19   20   21   22