Page 14 - Fizik 11 | 1.Ünite

KUVVET VE HAREKET

59. ÖRNEK

Hava direncinin ihmal edildiği or- y
tamda yatay düzlemdeki cisim, ya-
o
tayla 45 açı yapacak şekilde V hızıy- V 0
0
la atılmıştır.
h max
Buna göre cismin menzili ile çıkabi- 45 o
leceği maksimum yükseklik arasın-
daki büyüklük ilişkisi nedir? x
x
o
o
(sin 45 = 2 2 ve cos 45 = 2 2 alınız.)
ÇÖZÜM

o
Yatayla yapılan açı 45 ise y
V 0
V oy
o
o
V ox = V o . cos 45 ( V oy =V o . sin 45 olur.
o
o
cos 45 = sin 45 olduğundan V ox = V oy olur. 45 o
0 x
V 0x
Cisim uçuş süresince yatay düzlemde düzgün doğrusal hareket yapar. Düşeyde ise çıkış süresince
düzgün yavaşlar, iniş süresince ise ters yönde düzgün hızlanır. Buna göre yatay ve düşey hızlara ait
hız-zaman grafikleri şekillerdeki gibi olur.
Cisme ait çıkış grafiği ile yatay eksen arasında V
kalan alan h max yüksekliğini verir. Cismin yatay Yatay hız
V 0x = V oy
hareketinin grafiği ile yatay eksen arasında kalan
alan ise cismin menzilini verir. Cismin menzili x h max
0
alınırsa x = 4h max olur. t ç t u t

Düşey hız

55. ALIŞTIRMA

Grafiğe göre x atış uz. = 4 h max olur.
o
Hava direncinin ihmal edildiği ortamdaki bir bilye yerden yatay düzlemle 45 açı yapacak şekilde
20 2 m/s büyüklüğünde hızla fırlatılmıştır.
Bilye tekrar yer seviyesine düştüğüne göre

a) Bilyenin uçuş süresi kaç s olur?
b) Bilyenin çıkabileceği maksimum yükseklik kaç m olur?
c) Bilyenin hareketi boyunca sahip olacağı en küçük hız değeri kaç m/s olur?
2 2
o
2
o
ç) Bilye yatay doğrultuda kaç m uzağa düşer? (sin 45 = 2 , cos 45 = 2 ve g = 10 m/s alınız.)
ÇÖZÜM

116