Page 17 - Fizik 11 | 1.Ünite

KUVVET VE HAREKET

Aşağı Yönde Eğik Atış Hareketi (Pike Atış)

Hava direncinin ihmal edildiği ortamda yatayla
a açısı yapacak şekilde aşağı yönde eğik olarak Düşey
atılan cisim, hem yatay hem de düşey doğrul- Yatay L V 0x
tuda ilerler (Şekil 1.45). Cisim atıldığı andan a
itibaren yalnızca çekim kuvveti etkisinde kalır. V0
V 0y
Bu etki altındaki cisim, aşağıya doğru ilk hızı
V oy büyüklüğünde olan düşey atış hareketi ile h
aynı hareketi yapar. Hareket süresince yatay
doğrultuda cisme etki eden herhangi bir kuvvet
yoktur. Bu nedenle cisim yatay doğrultuda V ox V x = V 0x
büyüklüğünde hızla sabit hızlı hareket yapar. Yatay x

İki boyuttaki hareket yatay ve düşey eksenler
üzerinde ve birbirinden bağımsız olarak ele
alınıp incelenir. Bu durumda harekete ait denk- V y = V 0y + g . t V
lemler Tablo 1.11’de gösterilmiştir.
Şekil 1.45: Aşağı yönde eğik atış hareketi

Tablo 1.11: Aşağı Yönde Eğik Atış Hareketi Yapan Cismin Hareket Denklemleri

Düşeydeki Hareket İçin Hız, Yer Değiştirme ve Yataydaki Hareket İçin Yer Herhangi Bir Andaki
Zamansız Hız Denklemleri Değiştirme Denklemleri Hız Büyüklüğü

V y = V 0y + g . t
V x = V 0x
1 2 V y = V 0y + g . t
h = V y0 $ t + 2 $ gt x = V ox . t
2
2
V = V x + V y 2
2
2
V y = V oy + 2 $$ gh
Aşağı yönde eğik atış hareketine ait grafikler yatayda sabit hızlı harekete ve düşeyde aşağıya doğru düşey atış
hareketine ait grafik özellikleri taşır. V o büyüklüğünde hızla harekete başlayan cisim t sürede yere düşer ve
aşağı doğru olan yön (-) seçilirse hız-zaman, ivme-zaman ve konum-zaman grafikleri Grafik 1.15’teki gibi olur.

Hız İvme Konum

x
V 0x
∆x

0 0 0
t u Zaman t u Zaman t u Zaman
a) Yatay doğrultudaki hız-zaman, ivme-zaman ve konum-zaman grafikleri
Hız İvme Konum
t u Zaman t u Zaman t u Zaman
0 0 0
-h
-V 0y
-∆V

-g -h
-V y
b) Düşey doğrultudaki hız-zaman, ivme-zaman ve konum-zaman grafikleri
Grafik 1.15: Aşağıya doğru eğik atış hareketi yapan cisme ait grafikler

119
119