Page 47 - Fizik 11 | 1.Ünite

KUVVET VE HAREKET

PARÇASI CANAN DAĞDEVİREN
OKUMA

Görsel 1.13: Canan DAĞDEVİREN
1985 doğumlu bir bilim insanı olan Canan Dağdeviren (Görsel 1.13), liseyi bitirdikten sonra neler yapa-
bileceğini düşünürken bir kitap fuarında Wigner madalyalı fizikçimiz Erdal İnönü ile tanışmıştır. Ondan
aldığı fikir ve yönlendirmelerden sonra fizik okumaya karar vermiştir. Lisans eğitimini Hacettepe Üniver-
sitesi Fizik Mühendisliğinde (2007), yüksek lisansını da Malzeme Bilimi üzerine Sabancı Üniversitesinde
tamamlamıştır (2009). Daha sonra doktora bursu ile gittiği Illinois Üniversitesinde (UIUC) fizik, elektro-
kimya, tıp ve mekanik alanlarının konusuna giren elastik giyilebilen elektronik aletler üzerinde çalışarak
doktorasını yapmış (2014) ve Massachusetts Teknoloji Enstitüsünde (MIT) mühendislik çalışmalarına
devam etmiştir.
Hayranı olduğu 18. yy. fizikçilerinden Nobel ödüllü Piere Curie’nin (Piyer Küri) piezoelektrik olayı ve
20. yy. fizikçilerinden Richard Feynman’ın (Riçırt Feynmın) nanoteknoloji fikirlerinden yola çıkarak yap-
tığı icatlarla kısa zamanda tüm dünyanın dikkatini çekmiştir. Piezoelektrik malzeme ile organların hare-
ketini elektrik enerjisine çevirip bunu depolayabilen ve saç telinin %1’i kadar büyüklükteki elastik kalp
pili, ilk önemli projesi olmuştur. Ayrıca deri üzerine yerleştirilen sensörlü cihaz ile cilt kanseri teşhisini
gerçekleştirmiş, vücuda sürekli takılı kalarak kişinin kan basıncını ölçen ve takibini sağlayan elastik bir
cihaz yapmıştır.
Canan Dağdeviren’in başarılı çalışmalarından biri de “beyin iğnesi” projesidir. Parkinson ve alzheimer
hastalığında ilaçlar ağız veya damar yoluyla alınmaktadır. Bunun da sadece beyne değil vücudun birçok
noktasına olumsuz etkileri olmaktadır. Beyin iğnesi ile bu olumsuz etkiler yok edilip ilaçlar direkt beyne
iletilebilecek ve beyinde fonksiyonu yerinde olmayan bölgelerin tekrar fonksiyonlu hâle gelmesi sağla-
nabilecektir.
Şu anki hedefleri arasında yutulabilen tıbbi takip ve görüntüleme aletleri olduğunu söyleyen Dağde-
viren ‘’Ben başarabildiysem siz de başarabilirsiniz!’’ demektedir. Hayallerini gerçekleştirmede gücünü
Atatürk’ten aldığını, başarısını ona ve Türk milletine borçlu olduğunu dile getiren Dağdeviren “Umut-
suzluğa düştüğüm zamanlarda motivasyonumu Atatürk’ten alıyorum. Bizler yoktan var olmuş bir mil-
letin evlatlarıyız. Paranın pulun olmadığı, insan gücünün çok az olduğu zamanlarda Atatürk’ün, oradaki
değerli silah arkadaşlarının ve Anadolu insanının hep birlikte kurduğu modern Türkiye’nin üyeleriyiz.
Onlar yapabildiyse bizler de yapabiliriz. Çünkü bizim şu an daha çok imkânımız var.” demektedir.

*Komisyon tarafından bu kitap için yazılmıştır.

149
149