Page 57 - Fizik 11 - 1. Ünite - 1. Bölüm

KUVVET VE HAREKET

30. ALIŞTIRMA

Bir asansör, tavanına esnemeyen iple bağlı 5 kg kütleli cisimle birlikte yukarı
doğru sabit hızla çıkarken 2 m/s2 lik ivme ile yavaşlamaya başlamıştır. T
5 kg
Buna göre asansör yavaşlamaya başlamadan önce ipte var olan gerilme
kuvveti T ’nün büyüklüğünün yavaşlama sırasında oluşan gerilme kuvveti
1
T 'nün büyüklüğüne oranı kaçtır? (g = 10 m/s2 alınız.)
2

ÇÖZÜM

38. ÖRNEK

Sürtünmesiz yatay düzlemde şekildeki hareket yönünde hızlanan vagonun önündeki K cismi, kayma-
dan vagonla birlikte hareket etmektedir.

Hareket Yönü

Vagon K

yatay

Cisim ile vagon arasındaki sürtünme katsayısı k olduğuna göre vagonun hızlanma ivmesini veren
ifade nedir?

ÇÖZÜM

Yerden bakan bir gözlemciye göre cisim, vagon ile aynı ivmeyi Hareket Yönü F S
kazanır. Cisme etkiyen net kuvvet, vagona etkiyen net kuvvet ile
aynı yönde olmalıdır. Düşey düzlemde bu kuvveti cisim ile yüzey K
arasındaki tepki kuvveti oluşturur. K cisminin serbest cisim diyag- Vagon N
ramı çizildiğinde yatay doğrultuda vagonun cisme uyguladığı tep-
ki kuvveti (N), cisme vagonla aynı ivmeyi kazandırır. Cismin aşağı
G K yatay
doğru kaymaması için sürtünme kuvvetinin cismin ağırlığına eşit
büyüklükte olması gerekir.
Düşey doğrultuda Yatay doğrultuda

G = F s = k . N ( m . g = k . N F net = m . a ( N = m . a
K
K
K
K
.
mg mg g
.
K
K
N = k olur. k = ma k olur.
. ( a =
K
69 69