Page 48 - Fizik 12 | 1.Ünite

1. ÜNİTE: ÇEMBERSEL HAREKET

1.5.1. Kepler Kanunları

Johannes Kepler (Yuhannes Kepler) (Görsel 1.24), gezegenlerin
Güneş etrafındaki hareketini Newton’ın kütle çekim kuvvetine dayan-
dırarak üç kanunla açıklamıştır.

1. Yörüngeler Kanunu

Gezegenler, odaklarının birinde Güneş bulunan elips şeklindeki yörün-
gelerde dolanır. Buna yörüngeler kanunu denir (Şekil 1.26).

Görsel 1.24: Johannes Kepler j
(Tems�l� resm�)
O O 2
Meraklısına Bilgi
Meraklısına Bilgi 1
Johannes Kepler
(1571-1630)

Johannes Kepler, 27 Aralık Şekil 1.26: Dünya’nın Güneş etrafındak� el�pt�k
yörünges� (O ve O el�ps�n odaklarıdır.)
1571’de Güneybatı Almanya’da 1 2
doğdu. 16 ve 17. yüzyıllardaki 2. Alanlar Kanunu
bilimsel devrimin en önemli tem-
silcilerinden biridir.
Kepler, Tübingen Üniversite- M j L
sinde öğrenim gördü. Koper- j L
nik’in yeni dünya sistemiyle M O
tanıştı. Ünlü gökyüzü gözlem- (t) A 1 1 A (t)
cisi Tycho Brahe’yle (Taykıl 2 j K
Brah) birlikte çalıştı. Uzun yıllar Güneş K
Güneş
emek vererek keşfettiği ve kendi N
adıyla anılan üç yasa nede- j N
niyle astronomide büyük bir ün Şekil 1.27: Dünya, Güneş etrafında dolanırken
kazandı. Optik ve matematik yarıçap vektörünün eş�t zaman aralıklarında taradığı alanlar
alanlarına da önemli katkılarda
bulundu.
Dünya, Güneş etrafında Şekil 1.27’deki gibi dolanırken K’dan L’ye
Kepler’in bilim dünyasındaki ve M’den N’ye eşit sürede ulaşırsa yarıçap vektörünün tarayacağı
ünü, gezegenlerin hareketle- A ve A alanları da birbirine eşit olur. Açısal momentumun korunumu
2
1
rinin dayandığı yasaları tespit yasasına göre Dünya’nın hızı Güneş’e yaklaştıkça artar. Bu nedenle
etmesi, Kopernik’in Güneş Sis- KL yayının uzunluğuyla MN yayının uzunluğu eşit değilken A ve A
1
2
temi Kuramı’nı kesinleştirmesi alanları birbirine eşittir.
ve modern astronominin temel-
lerini güçlendirmesi gibi çalış- 3. Periyotlar Kanunu
malarından ileri gelir.
Gezegenlerin Güneş etrafındaki dolanımları sırasında ortalama
yörünge yarıçaplarının küpünün, dolanım periyotlarının karesine oranı
daima sabittir. Buna periyotlar kanunu denir.
Gezegenlerin Güneş’e en yakın olduğu mesafeye R , en uzak olduğu
Min
mesafeye R denir.
Max

62 12. SINIF FİZİK