Page 39 - Fizik 9 | 4.Ünite
P. 39
çok anlaşılarak medeni toplumların en büyük özelliklerinden birinin
de enerji tasarrufu yapmak olduğu fark edilmiştir.
Yenilenemez ve yenilenebilir enerji kaynakları aşağıda verilmiştir.
ENERJİ KAYNAKLARI
YENİLENEMEZ ENERJİ YENİLENEBİLİR ENERJİ
KAYNAKLARI KAYNAKLARI
- Fosil Yakıtlar - Güneş
• kömür - Hidroelektrik
• petrol - Rüzgâr
• doğal gaz - Jeotermal
- Nükleer Enerji - Biyokütle
- Hidrojen
- Dalga
YENİLENEMEZ ENERJİ KAYNAKLARI
Yenilenemez enerji kaynakları hızla tükenen ve çevre kirliliğine
sebep olan kaynaklardır. Sürdürülebilir kalkınmanın öneminin daha
iyi anlaşılması ve teknolojinin ilerlemesi ile bu kaynakların çevre
kirliliğine olan olumsuz etkilerini gidermeye yarayacak ek önlemler
alınmaya başlanmıştır. Atıkların ayrıştırılması, depolanması, karbon
salınımını azaltacak tedbirlerin alınması, baca filtreleme sistemleri-
nin geliştirilmesi, iletim hatlarındaki kayıpların önlenmesi bu tedbir-
lerden bazılarıdır.
Yenilenemez enerji kaynaklarının kullanımı ve bu kaynaklara eri-
şilmesi yenilenebilir enerji kaynaklarına göre daha kolay olduğu için
bugün hâlâ en çok tercih edilen enerji kaynaklarıdır.
Yenilenemez enerji kaynakları kömür, petrol, doğal gaz gibi fosil Görsel 4.5.1: Kömür
yakıtlar ve nükleer enerjidir.
Kömür Enerjisi: Karbon, hidrojen ve oksijen elementlerinin bile-
şiminden oluşan kömür (Görsel 4.5.1), yanıcı bir kayaç türüdür.
Bitkilerin ve hayvan atık-kalıntılarının bataklık alanlarda birikme-
si, süreç içinde bu birikintilerin üzerinde tabakaların oluşması, bu
tabakalar nedeniyle oluşan ısı ve basınç etkisiyle de bu birikintilerin
fiziksel ve kimyasal değişime uğraması sonucunda oluşur. Bu olu-
şum milyonlarca yıl sürer.
Petrol Enerjisi: Petrol; hidrokarbon, oksijen ve sülfür gibi ele-
mentlerden oluşan karışık yapılı bir bileşiktir. Kaygan bir yapısı olan
petrol yanıcı, madeni bir yağdır. Görsel 4.5.2: Petrol rafinerisi
Hayvansal ve bitkisel organizmaların binlerce yıl yer altında sı-
kışmasıyla oluştuğu düşünülmektedir. Kayaçların arasında bulunan
petrol, petrol kuyularının (Görsel 4.5.2) ve rafinerilerin içine, geçir-
gen kayaç ve toprakların arasından süzülerek toplanır. Yani petrolün
yer altında havuz gibi bir alanda bulunduğu bilgisi doğru değildir.
Petrol elde edildiği sırada ham hâlde bulunur. Ham petrol çeşitli
yöntemlerle rafinerilerde işlenerek benzin, mazot, fuel-oil, LPG (Likit
Petrol Gaz), gaz yağı gibi yakıtlar ve plastik gibi petrokimyasal ürün-
ler, asfalt ve katran gibi maddeler elde edilir.
ENERJİ 199