Page 371 - Tarih 10 | Kavram Öğretimi Kitabı
P. 371
CEVAP ANAHTARLARI TARİH 10
Kavram Öğretimi
zemin hazırladığını söylemek mümkündür. O nedenle akınlar,
Çalışma No.: 1 Türk tarihinin en önemli gelişmelerinden birinin yaşanmasını
sağlamıştır.
1. Savaş daha geniş kapsamlıdır, muharebe ise savaşa göre daha
sınırlıdır. Örneğin Kütahya Eskişehir muharebesi, Kurtuluş Sa- 2. Akınlar hafif süvari birlikleriyle yapıldığından düzenlenen
vaşı kapsamındadır. Muharebeler savaş içerisindeki safhalardan baskınlar daha hızlı gerçekleşmiştir. Bu durum düşman ordu-
biridir ve doğrudan silahlı çatışma ortamıdır. sunun kolay kolay yetişip püskürtemeyeceği taktik avantajlar
2. Bu muharebeler Türk tarihi açısından önemli sonuçlar do- sağlamıştır. Akınlar, düşman topraklarında büyük bir moral bo-
ğurmuştur. Bu yüzden de önemlerini belirtmek için “dönüm zukluğuna ve askerî direncin zayıflamasına zemin hazırlamıştır.
noktası” ifadesi kullanılmıştır. Örneğin Malazgirt Muharebesiʼ- Bu da düşman karşısında Türklere üstünlük kazandırmıştır.
nin sonucunda Anadolu’nun kapılara Türklere açılmış, Kösedağ
Muharebesiʼnin sonucunda ise Türkiye Selçukluları yıkılış 2. Yönerge:
sürecine girmiştir. 1. Vatan sevgisi, savaşçılık, şehitlik, dayanışma duyguları esas
3. Öğrencilerin bilgi birikimlerine bağlı olarak “Miryokefalon olmak üzere öğrenciler kendi yeterliliklerine uygun çıkarımlar
muharebesidir. Çünkü bu muharebe neticesinde Anadolu kesin yapacaklardır.
olarak Türk yurdu olmuştur.” gibi farklı cevaplar vermeleri
beklenmektedir.
Çalışma No.: 5
Çalışma No.: 2
1. Savaş öncesi veya sırasında düşman hattına yapılan keşif
1. Yönerge: amaçlı taarruzdur. Düşman birlikleri hakkında bilgi almak,
düşmana şok etkisi yaratmak, fethedilecek hedefi olgunlaştır-
1. Anadolu coğrafyası tarihten bu yana farklı medeniyetlere ev mayı ve direnci zayıflatmayı öngören harekâttır.
sahipliği yapmıştır. En önemli özelliği farklılıkları bir arada
yaşatabilen kapsayıcı bir kültüre sahip olmasıdır. 2. Muharebe sahasındaki durağanlığı ortadan kaldırarak düşman
2. Anadolu Türk vatanı olduktan sonra Türkler tarafından ortaya birlikleri hakkında savaş öncesi bilgi alınmış farklı stratejiler
geliştirilmesini kolaylaştırmıştır.
konan ve UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesi’nde yer alan
eserlerden bazıları şunlardır: 3. Günümüzde her devlet kendi ordu teşkilatları altında özel
İstanbul [1985] donanımlı birlikler hazır tutmaktadır. Bunun yanı sıra siber
Divriği Ulu Camii ve Darüşşifası (Sivas) [1985] saldırılara karşı bilişim uzmanları, istihbarat teşkilatları
komando birlikleri kurma eğilimine girmişlerdir.
Safranbolu Şehri (Karabük) [1994]
Edirne Selimiye Camii ve Külliyesi (Edirne) [2011]
Çalışma No.: 6
Bursa ve Cumalıkızık: Osmanlı İmparatorluğunun Doğuşu
(Bursa) [2014] 1. Zamanla, göçebe aile veya ailelerin kurduğu çadırın bulunduğu
Diyarbakır Kalesi ve Hevsel Bahçeleri [2015] yer ve çadır merkez addedilerek giderek genişleyen bir şekilde
belli bir sınırı olmayan bir alan için kullanılmaya başlanmış,
2. Yönerge: ancak zamanla genel bir anlam kazanarak “vatan’ anlamında
1. Özgürlük, dün ile bugünü bir arada yaşatabilme, insanlar arasın- kullanılmıştır.
da sevgi ve dayanışmayı sağlama, vatan olma. 2. Gerek içinde sadece bir ailenin yaşadığı mekâna gerek bütün
halkın içinde yaşadığı memlekete dışarıdan yabancı birilerinin
izinsiz ve kötü amaçlarla girmesi, namus ve kutsala müdahale
Çalışma No.: 3 edilmesi anlamına geleceği için uğrunda savaşılır.
1. Asya kıtasının batıya doğru uzantısını teşkil eden dikdörtgen
biçimindeki yarımadadır. Çalışma No.: 7
2. Batıya geçişte orduların devamlı surette çiğneyip, yakıp 1. Öğrencinin bilgi birikimine göre; “Yurt, Türk milletinin en
yıkıp, yağmaladığı bir yer olarak görülmesi Anadolu’nun kutsal varlığı olarak kabul edilmiştir. Türk milleti için yurt
kültürel, ekonomik ve siyasi canlılığını sağlayamamasına (vatan), sadece karnını doyurduğu ve hayatını idame ettirdiği
sebep olmuştur. Bu durum ise Anadolu’nun kültürel yapısı bir toprak parçası değildir. Vatan toprağı, kan ile alınan ve
üzerinde esaslı bir değişikliğin meydana gelememesi ve mukaddes bir yadigâr olarak korunarak gelecek nesillere ak-
etnik yapıda özgün bir millî sistemin oluşamamasına sebep tarılması gereken kutlu bir varlık kabul edilmiştir.” şeklinde
olmuştur. Böylelikle tarih boyunca Anadolu toprakları üze- cevaplar vermesi beklenir.
rinde çeşitli milletlerin yaşayıp birçok medeniyetin kurulup
dünyayı sarsan büyük istilalar karşısında tutunamayıp geriye, 2. Öğrencinin bilgi birikimine göre; “Belirli sınırlara sahip
isimlerinden başka hiçbir iz bırakmadan silinip gittikleri devlet arazisi yurt (vatan), hükümdarın şahsi malı değildir.
görülmektedir. Hükümdar ailesinin mülkü olmayan yurt, bütün milletin or-
tak toprağıdır ve kutsaldır. Bu bakımdan hükümdar ve ailesi,
3. XI. yüzyıldan itibaren Anadolu’ya yapılan Türk akınları bu vatan toprağı ile ilgili şahsi tasarrufta bulunamaz. Hanedan,
toprakların Türk yurdu olarak adlandırılmasında büyük rol vatanı korumakla mükelleftir.” şeklinde cevaplar vermesi
oynamıştır. Türk-Oğuz boylarının; Anadolu’ya yerleşerek beklenir.
vatan olarak benimsemeleri, bu toprakları iskân ve imar
etmeleri, Malazgirt, Miryokefalon savaşları ile Türk yurdu 3. Öğrencinin bilgi birikimine göre; “Türkler, dünyanın çeşitli
olduğunu kanıtlamaları, devlet teşkilatlanmalarına gitmeleri bölgelerine göç etmiş ve göç ettikleri yerlerde ele geçirdikleri
gibi gelişmeler tarihî süreç içerisinde Anadolu kavramının toprakları, sömürülecek topraklar olarak görmeyip buraları
artık Türkiye olarak anılmasını sağlamıştır. vatan hâline getirmek için çalışmışlardır. Örneğin Anado-
lu’ya gelen Türkler de bu coğrafyaya kendi damgalarını vur-
muşlar, burada Anadolu Selçuklu Devleti, beylikler, Osmanlı
Çalışma No.: 4 Devleti ve son olarak da Türkiye Cumhuriyeti Devleti’ni
kurmuşlardır. Bu tarihî derinlik içerisinde bu coğrafyayı
1. Yönerge: mamur kılmışlar ve ebedî Türk yurdu hâline getirmişlerdir.”
şeklinde cevaplar vermesi beklenir.
1. Anadolu’nun Türkleşmesinde düzenlenen akınların büyük te-
siri olmuştur. Akınların bugünkü Türkiye’nin oluşumuna da
243