Page 412 - Tarih 10 | Kavram Öğretimi Kitabı

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
TARİH 10
Öğretim Programları ve Ders Kitapları Daire Başkanlığı Kavram Öğretimi 123
7. ÜNİTE : KLASİK ÇAĞDA OSMANLI TOPLUM DÜZENİ> 7.3. Osmanlı’da Toprak Mülkiyeti ve Çifthane Sistemi
Kavram : Çifthane
Genel Beceriler : Eleştirel Düşünme Becerisi
Alan Becerileri : Tarihsel Sorun Analizi ve Karar Verme

Çalışmanın Adı TARIM EKONOMİSİ 20 dk.
Çalışmanın Amacı Osmanlı Devleti’nde zirai üretimin sürdürülmesinde çifthane sisteminin rolünü değerlendirebilme.

Yönerge: Aşağıdaki soruları metin ve görselden hareketle cevaplayınız.

Görsel: Çifthane Sistemiyle Üretim

Darlık ve açlık, hububat ekiminde noksandan ileri gelir. Devlet bu yüzdendir ki tarla ziraatini, hubu-
bat ekimini kontrol altında tutmak zorunluluğunu duymuştur. Osmanlı kanunnamelerinde kesin bir
madde vardır: Tarla; bağ ve bahçe hâline getirilemez. Tarlaların devamlı işletimi, kanunla garanti al-
tına alınmıştır. Aile emek ünitesini, kısaca reaya çiftliğini, devlet daimi kontrol altında tutar. Bir çift
öküzü olan aile, bir işletme ünitesi oluşturur. Hayvani enerji ünitesinin yani bir çift öküzün işleye-
bileceği toprak ünitesi, ekonomik bakımdan en verimli işletme olarak tanınmıştır. Bu reaya çiftliği,
devlet için tarım ekonomisinin temel ünitesidir. Onun parçalanmasına ve kaybolmasına karşı bir çok
kanun önlemleri alınmıştır. Belli bir ekonomik ve sosyal rejimin uygulanması içindir ki devlet tarla
arazisini kendi mutlak kontrolü altına almak gereğini duymuştur.

(Halil İnalcık, Devlet-i Aliyye,
C.1, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul 2009, s.247’den düzenlenmiştir.)

229