Page 62 - Coğrafya 9 | Kavram Öğretimi Çalışması
P. 62
Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
38 COĞRAFYA 9 Öğretim Programları ve Ders Kitapları Daire Başkanlığı
Kavram Öğretimi
1. ÜNİTE : DOĞAL SİSTEMLER > 1.4. Harita Okuryazarlığı > 1.4.4. Haritalarda yer şekillerinin gösterimi
Kavram : Eş Yükselti Eğrisi (İzohips)
Genel Beceriler : Bilgi Okuryazarlığı Becerisi, Problem Çözme Becerisi
Alan Becerileri : Harita Becerisi, Grafik Tablo ve Diyagram Hazırlama ve Yorumlama Becerisi
Çalışmanın Adı İZOHİPSLERİN ÖZELLİKLERİ 15 dk.
Çalışmanın Amacı İzohips kavramını anlayabilme.
Yönerge: Aşağıdaki metin ve görsellerden yararlanarak soruyu yanıtlayınız.
Birbirini çevrelemeyen komşu eş yükselti eğrilerinin Eş yükselti eğrileri arasında içe doğru Göllerin de kıyı çizgileri olur. Bütün
yükselti değeri aynıdır. E=F=800 m ok bulunması, okun devam ettiği eğriler kıyı çizgileri “0” metre olmayabilir. Ay
boyunca aynı yükselti aralığıyla yükseltinin Gölü’nün kıyı çizgisi 600-800 metre
Eş yükselti eğrileri kapalı eğrilerdir. En azaldığını gösterir. arasındadır.
dıştaki eğriden içe doğru yükseltileri artar.
Bir eş yükselti eğrisi üzerindeki
En içteki eş yükselti eğrisinin içinde tüm noktaların yükselti değeri
nokta, üçgen veya artı işaretiyle göste- aynıdır. A=B=C=D=200 m
rilen yerler o alanın en yüksek noktasını E
gösterir (zirve,doğuk,tepe). F
Eş yükselti eğrileri, farklı bir yükselti
Eş yükselti eğrilerinin birbirine yakın basamağını temsil ettiği için eğriler
olduğu (sıklaştığı) alanlarda eğim fazla, D birbirlerini kesmez. İzohipsleri dikine
birbirinden uzaklaştığı (seyrekleştiği) kesen çizgiler yol ya da boru hattı gibi
alanlarda eğim azdır. C unsurlar olabilir.
A
Eş yükselti eğrilerinin yükseltinin
arttığı yöne doğru büklüm yaptığı B Bir izohips haritasında eş yükselti eğ-
yerler vadidir. Eş yükselti eğri- rileri arası yükselti farkı (eküidistans
lerini kesen oklu çizgi akarsuları K 2 0 2 4 6 8 10 km değeri) eşittir. Eküidistans değeri,
gösterir. Eş yükselti eğrilerini izohips haritasının ölçeğine bağlı
kesen kesik çizgiler ise mevsimlik olarak değişir. Bu örnekte 200 m’dir.
akarsuyu gösterir. Akarsu çizgileri
üzerindeki ok akarsuyun akış yö-
nünü ifade eder. HARİTA İŞARETLERİ
Akarsuyun denize döküldüğü
İzohips haritasında sıfır (0) metre eğrisi deniz- noktada kıyı çizgisinin denize
lerin ya da okyanusların kıyı çizgisini gösterir. doğru çıkıntı yaptığı yer deltadır. Zirve/ Kapalı çukur Yol Eş yükselti Sürekli Mevsimlik Göl
Doruk eğrisi akarsu akarsu
Görsel: Eş yükselti eğrisi haritalarının özelliklerini gösteren infografik
Soru:
1. Yukarıdaki infografikten yararlanarak eş yükselti eğrisi kavramını tanımlayınız.
2. Aşağıdaki görselde aynı yükseltiye sahip noktalar gösterilmiştir. İnfografiği dikkate alarak izohips
haritasını oluşturunuz.
HARİTA İŞARETLERİ
Eşit yükselti Zirve/ Sürekli Mevsimlik
noktaları Doruk akarsu akarsu
58
Hazırlayan: Fatma AKAR