Page 62 - Coğrafya 9 | Kavram Öğretimi Çalışması
P. 62

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
         38      COĞRAFYA 9                                             Öğretim Programları ve Ders Kitapları Daire Başkanlığı
                 Kavram Öğretimi
          1. ÜNİTE    : DOĞAL SİSTEMLER > 1.4. Harita Okuryazarlığı > 1.4.4. Haritalarda yer şekillerinin gösterimi
          Kavram      : Eş Yükselti Eğrisi (İzohips)
          Genel Beceriler  : Bilgi Okuryazarlığı Becerisi, Problem Çözme Becerisi
          Alan Becerileri  : Harita Becerisi, Grafik Tablo ve Diyagram Hazırlama ve Yorumlama Becerisi

          Çalışmanın Adı                     İZOHİPSLERİN ÖZELLİKLERİ                            15 dk.
          Çalışmanın Amacı  İzohips kavramını anlayabilme.


          Yönerge:    Aşağıdaki metin ve görsellerden yararlanarak soruyu yanıtlayınız.

            Birbirini çevrelemeyen komşu eş yükselti eğrilerinin   Eş yükselti eğrileri arasında içe doğru   Göllerin de kıyı çizgileri olur. Bütün
            yükselti değeri aynıdır. E=F=800 m  ok bulunması, okun devam ettiği eğriler   kıyı çizgileri “0” metre olmayabilir. Ay
                                               boyunca aynı yükselti aralığıyla yükseltinin   Gölü’nün kıyı çizgisi 600-800 metre
          Eş yükselti eğrileri kapalı eğrilerdir. En   azaldığını gösterir.                 arasındadır.
          dıştaki eğriden içe doğru yükseltileri artar.
                                                                                Bir eş yükselti eğrisi üzerindeki
          En içteki eş yükselti eğrisinin içinde                                 tüm noktaların yükselti değeri
          nokta, üçgen veya artı işaretiyle göste-                                 aynıdır.  A=B=C=D=200 m
          rilen yerler o alanın en yüksek noktasını   E
          gösterir (zirve,doğuk,tepe).                  F
                                                                           Eş yükselti eğrileri, farklı bir yükselti
          Eş yükselti eğrilerinin birbirine yakın                          basamağını temsil ettiği için eğriler
          olduğu (sıklaştığı) alanlarda eğim fazla,                  D     birbirlerini kesmez. İzohipsleri dikine
          birbirinden uzaklaştığı (seyrekleştiği)                          kesen çizgiler yol ya da boru hattı gibi
          alanlarda eğim azdır.                          C                 unsurlar olabilir.
                                               A
           Eş yükselti eğrilerinin yükseltinin
          arttığı yöne doğru büklüm yaptığı        B                         Bir izohips haritasında eş yükselti eğ-
          yerler vadidir. Eş yükselti eğri-                                 rileri arası yükselti farkı (eküidistans
          lerini kesen oklu çizgi akarsuları                 K  2 0  2 4 6 8 10 km  değeri) eşittir. Eküidistans değeri,
          gösterir. Eş yükselti eğrilerini                                  izohips haritasının ölçeğine bağlı
          kesen kesik çizgiler ise mevsimlik                                olarak değişir. Bu örnekte 200 m’dir.
          akarsuyu gösterir. Akarsu çizgileri
          üzerindeki ok akarsuyun akış yö-
          nünü ifade eder.                                                HARİTA İŞARETLERİ
                                         Akarsuyun denize döküldüğü
           İzohips haritasında sıfır (0) metre eğrisi deniz-  noktada kıyı çizgisinin denize
           lerin ya da okyanusların kıyı çizgisini gösterir.  doğru çıkıntı yaptığı yer deltadır.  Zirve/  Kapalı çukur  Yol  Eş yükselti   Sürekli  Mevsimlik   Göl
                                                               Doruk           eğrisi  akarsu akarsu
          Görsel: Eş yükselti eğrisi haritalarının özelliklerini gösteren infografik

          Soru:


          1.  Yukarıdaki infografikten yararlanarak eş yükselti eğrisi kavramını tanımlayınız.




          2.  Aşağıdaki görselde aynı yükseltiye sahip noktalar gösterilmiştir. İnfografiği dikkate alarak izohips
              haritasını  oluşturunuz.







                HARİTA İŞARETLERİ

            Eşit yükselti   Zirve/  Sürekli  Mevsimlik
            noktaları  Doruk  akarsu  akarsu












          58
                                                                                      Hazırlayan: Fatma AKAR
   57   58   59   60   61   62   63   64   65   66   67