Page 128 - Matematik 9 | Kavram Öğretimi Çalışması

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
75 MATEMATİK 9 Öğretim Programları ve Ders Kitapları Daire Başkanlığı
Kavram Öğretimi
3. ÜNİTE : VERİ, SAYMA VE OLASILIK > Veri > Merkezi Eğilim ve Yayılım Ölçüleri
Kavram : Aritmetik Ortalama
Genel Beceriler : Problem Çözme Becerisi, Eleştirel Düşünme Becerisi
Alan Becerileri : İlişkilendirme Becerisi, Modelleme Becerisi

Çalışmanın Adı ORTALAMA BULMA 15 dk.
Çalışmanın Amacı Aritmetik ortalama kavramını açıklayabilme.

1. Yönerge: Verilen bilgilere göre soruları cevaplayınız.

Görsel 1 Görsel 2 Görsel 3
Yukarıda Görsel 1 ve Görsel 2'de eşit kollu terazilerde özdeş demir bloklar kullanılırken Görsel 3'teki
eşit kollu terazinin her iki koluna ise içinde farklı miktarlarda un bulunan kaseler konulmuştur. Her-
hangi bir ekleme ya da eksiltme yapmadan terazileri dengeye getirmek mümkündür. Görsel 1'deki
şekildeki terazinin daha ağır olduğu için aşağıda kalan sağ kefesindeki demir bloklardan birini alıp
sol kefeye koyalım. Denge durumu oluşmadıysa aynı işlemi tekrarlayalım. İlk adımda sol kefede 5,
sağ kefede 7 demir blok bulunurken denge henüz sağlanmayacak ve 2. adım sonunda bu kez her iki
kefede eşit sayıda ve altışar blok olacağından terazi dengeye gelecektir.

1. Teraziyi dengeye getiren blok sayısının 6 olmasının nedeni nedir?

2. Aynı yöntem Görsel 2'deki eşit kollu terazide uygulandığında terazi dengede durama. Bunun nede-
ni nedir?

3. Görsel 3'teki terazinin sol kefesinde 3 kg, sağ kefesinde 4 kg un bulunmaktadır. Sağ kefeden sol
kefeye azar azar un aktarılarak teraziyi dengeye getirmek mümkündür. Terazi dengeye geldiğinde
kefelerdeki ağırlıklar kaç kg'dır?

Birinci ve üçüncü terazilerde dengeyi elde ettiğimiz ağırlıklar aslında toplam ağırlığın yarısıdır. İkin-
ci terazide demir blokların parçalanamaz olması toplam ağırlığın her iki kefeye bu yöntemle elde
edilen değer kadar paylaştırılmasını olanaksız kılmıştır. Burada dengeyi getiren değerin kefelerdeki
toplam ağırlığın ikiye bölünmesi ile elde edilebileceği açıktır. Bu değere aritmetik ortalama denir.

126