Page 206 - Tarih 9 | Kavram Öğretimi Çalışması

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
TARİH 9
Öğretim Programları ve Ders Kitapları Daire Başkanlığı Kavram Öğretimi 110
4. ÜNİTE : İLK VE ORTA ÇAĞLARDA TÜRK DÜNYASI > 4.2. Boylardan Devlete
Kavram : Boy
Genel Beceriler : Bilgi Okuryazarlığı Becerisi
Alan Becerileri : Tarihsel Kavrama Becerisi

Çalışmanın Adı TOPLUMSAL BİR YAPI OLARAK BOY VE OĞUZLAR 20 dk.
Çalışmanın Amacı Boy kavramını toplumsal yapı açısından değerlendirebilme.
Yönerge: Metin ve görsellerden yararlanarak aşağıdaki soruları cevaplayınız.

TOPLUMSAL BİR YAPI OLARAK BOY VE OĞUZLAR

Ortak bir atadan türediklerine inanılan toplumsal ve ekonomik ilişkilerinde anaerkil- ataerkil anlayışı
uygulayan geleneksel topluluk, kabile, klan olarak tanımlanan boy; eski Türklerde toplumu meydana
getiren en önemli yapıdır. Türk sosyal yapısı oğuş, uruğ, boy ve budun şeklinde yapılanmıştır. Bu yapı
içerisinde yer alan boy, uruğların birleşmesiyle meydana gelmektedir. Boy, siyasi bir nitelik taşır ve ba-
şında bey bulunurdu. Boy beyleri, başında bulunduğu topluluğu, töreye göre idare ederdi. Boy beylerinin
görevi boyun çıkarlarını korumak, adalet ve dayanışmayı sağlamaktı. Boy beyi cesareti, ekonomik gücü
ve doğruluğu ile tanınmış kimseler arasından seçilirdi. Boy beyini, boyu meydana getiren aile temsilcile-
rinden oluşan bir kurul seçerdi. Her boyun belli toprağı ve askeri gücü bulunurdu. Boylar genellikle soy
ve dil birliğine sahiptiler. Ayrıca her boyun özel bir damgası bulunurdu.
Oğuzlarda boy, en esaslı teşkilattır. Bozoklar ve Üçoklar olmak üzere toplamda 24 boya ayrılan Oğuzlar,
dünyanın birçok bölgesine dağılmış ve Kök Türkler, Selçuklular ve Osmanlılar gibi tarihte önemli devlet-
ler kurmuşlardır.

1. Boy teşkilatını soy ve dil birliğine sahip olmaları bakımından değerlendiriniz.

2. Boy teşkilatının işleyişine benzer bir yapı günümüzde var mıdır?

203