Page 222 - Tarih 9 | Kavram Öğretimi Çalışması

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
TARİH 9
Öğretim Programları ve Ders Kitapları Daire Başkanlığı Kavram Öğretimi 118
4. ÜNİTE : İLK VE ORTA ÇAĞLARDA TÜRK DÜNYASI> 4.3. Türklerde Coğrafya İle Oluşan Yaşam Tarzı
Kavram : Bozkır Kültürü
Genel Beceriler : Eleştirel Düşünme Becerisi
Alan Becerileri : Tarihsel Analiz ve Yorum Becerisi

Çalışmanın Adı BOZKIRDAN KÜLTÜRE UZANAN SERÜVEN 20 dk.
Çalışmanın Amacı Bozkır kavramı ile bozkır kültürü arasındaki ilişkiyi yorumlayabilme.

Yönerge: Verilenlerden hareketle soruları cevaplayınız.

Görsel 1: Bozkır

Tarih dersinde ‘’Türklerde Coğrafya ile Oluşan Yaşam Tarzı’’ konusunu işleyen Aybüke öğretmen öğ-
rencilerine konuyla ilgili şunları söyler:’’Bozkır kültürü özellikleri itibariyle diğer kültürlerden farklılık
gösterir. Coğrafi çevre ve iklim kültürün farklı olmasında önemli etkenler olarak görülür. Bu kültürün
özellikleri de diğer kültürlerden oldukça farklıdır. Özellikle bozkır kültür çevresinde at, göçer ev ve de-
mir özel bir yer tutar. At, bozkırda yaşayan Türklerin hayatında son derece önemlidir. Av, sürü ve akın
Türklerin yaşam biçimini gösterir. Ava at üzerinde girmek, sürüleri at üzerinde otlatmak ve akınlara at
üzerinde katılmak gerekir. Dolayısıyla at Türklerin sosyal, siyasi, iktisadi, dinî ve askerî hayatında hep
ön planda olmuştur. Türkler at sayesinde geniş coğrafyalara ulaşarak, oralarda hâkimiyet kurabilmiş-
lerdir. Türklerin önemli buluşlarından biri de göçer-evlerdir. Bu evler kağnı olarak da adlandırılabilir.
Genelde öküzler tarafından çekilmektedirler. Otlaktan otlağa, yaylaktan kışlağa bu arabaların içinde
yolculuk yapmaktadırlar. Türklerin hayatında demirin de büyük önemi vardır. Demiri eritip, çeşitli ge-
reçler yapmalarıyla demir kullanımı ön plana çıkmıştır. Bozkır Türk kültürü demir kullanımıyla daha
da gelişmiştir. Atın hızı, demirin vurucu gücü ve Türk’ün güçlü iradesi sayesinde bozkır kültürü hız,
kuvvet ve dinamizm kazanmış, büyük bozkır Türk devletleri bu sayede kurulup, gelişmiştir.’’
Bu konuşmadan sonra öğrencilerine ‘’Bozkır kültürünü oluşturan unsurların en önemlisi size göre
hangisidir?’’ diye bir soru yöneltir. Bu soruya öğrencilerden;

Çınar
Bozkır kültürünün en önemli unsuru attır. Türk-
ler atı binek hayvanı olarak kullanmışlardır. Böylece
hem sürülerine otlak bulmak için uzun mesafeler kat
etmişler hem de savaşlarda hızlı manevra kabiliyetleri
sayesinde düşmana galip gelmişlerdir.

219