Page 24 - Biyoloji 10 | KAZANIM KAVRAMA ETKİNLİKLERİ
P. 24
Ortaöğretim Genel Müdürlüğü BİYOLOJİ 10 4
3. ÜNİTE: Ekosistem Ekolojisi ve Güncel Çevre Sorunları
Konu EKOSİSTEM EKOLOJİSİ - 3 80+40 dk.
Kazanımlar 10.3.1.3. Ekosistemde madde ve enerji akışını analiz eder.
1. Yönerge Ekosistemlerdeki madde ve enerji akşının nasıl gerçekleştiği incelenir.
Ekosistemde Madde ve Enerji Akışı
• Ekosistemi oluşturan canlılar (üretici, tüketici ve ayrıştırıcılar) madde ve enerji yönüyle birbirlerine bağımlıdır.
• Doğada madde döngüsel olarak dolaşırken enerji akışı tek yönlü olarak gerçekleşir (Yani enerji döngüsü görülmez.).
Güne I ığı
Üreticiler Ayrı tırıcılar
Enerji Akı ı
Madde Döngüsü
Tüketiciler
• Bütün ekosistemlerin temel enerji kaynağı güneş, madde döngüsü ve enerji akışının ilk basamağı ise
üreticilerdir.
• Canlılar arasındaki beslenme ilişkilerini gösteren her bir beslenme basamağına “trofik düzey” denir.
4.
tro k Üçüncül tüketiciler
düzey
İkincil tüketiciler
3. tro k düzey
Birincil tüketiciler
2. tro k düzey
Üreticiler
1. tro k düzey
• Bir ekosistemde besin ve enerjiyi üreticiden son tüketiciye kadar ileten canlı dizisine “besin zinciri” veya
“enerji aktarımı” denir.
Birincil İkincil Üçüncül Dördüncül
Üreticiler tüketiciler tüketiciler tüketiciler tüketiciler
Ayrı tırıcılar
NOT: Farklı besin zincirlerinden oluşan beslenme ilişkileri ağına “besin ağı” denir.
23