Page 62 - Fizik 10 | Kazanım Kavrama Etkinlikleri

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü FİZİK 10 14

Örnek Sorular
1 Hava ortamında bulunan ince kenarlı merceğin
odak uzaklığı n hava
I. Paralel ışın demetinin asal eksene uzaklığı (h) h
II. Küresel yüzeyin eğrilik yarıçapı (R)
Asal
III. Merceğin yapıldığı madde olan camın kırılma in- eksen O F
disi (n c )
niceliklerinin değişiminden nasıl etkilenir? n cam

Cevap: I. h uzaklığının değişmesi, merceğin odak noktasını değiştirmez.
II. Küresel yüzeyin eğrilik yarıçapının artması, odak uzaklığını da artırır.
III. Camın kırılma indisinin artması, odak uzaklığını azaltır.

2 Asal eksenleri çakışık olan ve hava ortamında bulunan K ve L merceklerinden oluşturulmuş sisteme asal
eksene paralel olarak gönderilen I ışını, sistemi asal eksene paralel olarak terk etmiştir.

K L

I
Asal
eksen

Buna göre
I. K merceğinin odak uzaklığı, L merceğinin odak uzaklığından büyüktür.
II. Merceklerin birer odakları çakışıktır.
III. Merceklerin yapıldığı maddenin kırıcılık indisi artırılırsa merceklerin odak uzaklıkları da artar.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
Cevap: I. Bu ifade yanlıştır. fK < fL’dir.
II. F noktası her iki merceğin de odak noktasıdır. Bu ifade doğrudur.
III. Bu ifade yanlıştır. Merceklerin yapıldığı madde ile ortamın kırılma indisleri arasındaki fark arttıkça odak uzaklığı azalır.
K L

F Asal
eksen
fK
fL

61