Page 64 - Fizik 10 | Kazanım Kavrama Etkinlikleri

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü FİZİK 10 15

4. ÜNİTE > Optik
Konu 10.4.7.2. MERCEKLERİN OLUŞTURDUĞU GÖRÜNTÜNÜN ÖZELLİKLERİ 40 dk.
Kazanımlar 10.4.7.2. Merceklerin oluşturduğu görüntünün özelliklerini açıklar.
a) Merceklerdeki özel ışınlar verilir. Görüntü oluşumlarına dair çizimler yaptırılmaz.
c) Öğrencilerin merceklerin nerelerde ve ne tür amaçlar için kullanıldığına örnekler
vermeleri sağlanır.
ç) Mercekler ile ilgili matematiksel hesaplamalara girilmez.
Gerekli Materyaller: Çeşitli mercek örnekleri, gözlük, büyüteç vb.

1. Yönerge İnce kenarlı mercekte özel ışınlar verilir.

Asal eksene paralel gelen ışın, mercekte kırıldıktan son-
2F F F 2F ra odak noktasından geçer. Odaktan geçerek ince ke-
narlı merceğe gelen ışın ise asal eksene paralel gidecek
şekilde kırılır (Görsel 1).

Görsel 1: İnce kenarlı merceğin asal eksenine paralel gelen
ve merceğin odak noktasından geçerek gelen ışınlar

Merceğin 2F noktasından geçerek gelen ışın, mercekte
2F F F 2F
kırıldıktan sonra merceğin diğer tarafındaki 2F nokta-
sından geçer (Görsel 2).

Görsel 2: İnce kenarlı merceğin 2f uzaklığındaki bir noktadan
geçerek gelen ışın

2F F F 2F Merceğin optik merkezine gelen ışın, kırılmadan yolu-
na devam eder (Görsel 3).

Görsel 3: İnce kenarlı merceğin optik merkezine gelen ışın

Merceğin 3F noktasından gelen ışın, kırıldıktan sonra
3F 2F F F 2F merceğin diğer tarafındaki 1,5F noktasından geçer. 1,5F
noktasından gelerek mercekte kırılan ışın ise merceğin
diğer tarafındaki 3F noktasından geçer (Görsel 4).

Görsel 4: İnce kenarlı merceğin 3f uzaklığındaki bir noktadan
geçerek gelen ışın

63