Page 18 - Kimya 10 | Kazanım Kavrama Etkinlikleri

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü KİMYA 10 5

3. ÜNİTE: Asitler, Bazlar ve Tuzlar
Konu Asitlerin ve Bazların Tepkimeleri 40 dk.
Kazanımlar 10.3.2.1. Asitler ve bazlar arasındaki tepkimeleri açıklar.
a. Nötralleşme tepkimeleri, asidin ve bazın mol sayıları üzerinden açıklanır.
b. Sodyum hidroksit ile sülfürik asidin etkileşiminden sodyum sülfat oluşumu deneyi yaptırılarak asit, baz ve tuz kavramla-
rı ilişkilendirilir.

Nötralleşme Tepkimeleri
Asit ve baz, sulu çözeltide tepkimeye girdiğinde, asitten gelen H+ iyonu ile bazdan gelen OH−iyonları H 2O’yu
oluştururken birbirlerini nötralize eder. Asit ile bazın tepkimeye girerek tuz ve su oluşturmasına nötralleşme tep-
kimesi denir.
Nötralleşme tepkimesinde;
Asit + Baz → Tuz + Su

meydana gelir. Ancak bütün asit- baz tepkimeleri nötrleşme tepkimesi değildir.
+
−
H + OH → H 2O
Yukarıda görüldüğü gibi nötralleşme tepkimelerinde tuzun haricinde su oluşurken asitten gelen H iyo-
+
−
nu ile bazdan gelen OH iyonlarının katsayısı birbirine eşit olması gerekir.
HCI + NaOH → NaCl + H 2 O
Yukarıdaki tepkime örneğinde, tuzun formülü yazılırken genel olarak bazdan gelen katyon önce yazılır-
ken asitten gelen anyon sonra yazılır.

Asit-baz tepkimelerinde H veya OH iyonlarindan birinin mol sayısı fazla olursa nötralleşme olur an-
−
+
cak ortam nötr olmaz. Ortam artan iyonun özelliğini taşır.
n + = n _ ise ortam nötr,
H OH
n + > n _ ise ortam asidik,
H OH
n + < n _ ise ortam baziktir.
H OH
Eğer ortamda asitlik artarsa pH düşer, Bazlık artarsa pH artar.

Kazanım Kavrama Soruları

1. I. H 2 CO 3 (suda)
II. HNO 3 (suda)
III. NaOH(suda)
NaCI sulu çözeltisine, yukarıdaki maddelerin hangisi eklenirse pH değeri azalır?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III

2. 2,4 mol NaOH içeren çözelti ile 0,8 mol X içeren çözelti karıştırıldığında tam nötralleşme
gerçekleşmektedir.
Buna göre X çözeltisi aşağıdakilerden hangisi olabilir?

A) H 2 SO 4 B) HNO 3 C) NH 3 D) H 3 PO 4 E) NaCl

17