Page 64 - Tarih 10 | Kazanım Kavrama Etkinlikleri

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü TARİH 10 11

Yukarıda verilen haber metnini ve ön bilgilerinizi birlikte değerlendirerek soruları cevaplayınız.

BİR SOSYAL YARDIMLAŞMA PRATİĞİ OLARAK ASKIDA KAHVE VE SADAKA TAŞI
Osmanlı toplumu sosyal yardımlaşmayı incelikle geçekleştirmek için kendine has birçok yol ve
yöntem geliştirmiştir. Bu yollardan biri de “zimem defteri” uygulamasıdır. Bu uygulama şu şekil-
de gerçekleştirilmekteydi. Ramazan ayında hali vakti yerinde olanlar tebdil-i kıyafet yaparak hiç
tanımadıkları semtlere gider, bakkal veya manava içerisi sakin olduğu bir anda girer ve “Zimem
defteriniz (Borçlu ile borcunun miktarı yazılı olan defter) var mı?” diye sorardı. Esnaf bu defteri
çıkarınca, “Lütfen baştan, sondan ve ortadan şu kadar sayfanın hesabını yapınız.” der, esnaf da bu
kadar sayfanın toplamını hesaplar, bu kişi de “Silin borçlarını, Allah kabul etsin.” diyerek borcu
öder ve çeker giderdi. Böylelikle, borcu ödenen, borcunu ödeyenin kim olduğunu, borcu sildiren
ise kimi borçtan kurtardığını bilmezdi. Bu şekilde yardım eden kişi, sırf Allah’ın rızasını kazanmak
ve ihtiyacı olanın sıkıntısını gidermek amacıyla karşılıksız, riyasız ve gösterişsiz olarak verdiklerini
unutur ve bu şuurla verebilmenin de bir mazhariyet, Allah’ın bir lütfu olduğunu düşünerek şükre-
derdi. Borcu ödenen de borcunu ödeyen kişi için Allah’a dua eder ve hiçbir mihnet duymazdı.
Kaynakça: (https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/383828)

10. Zimem defteri uygulaması ile insanların inançları arasında nasıl bir ilişki kurabilirsiniz?

11. İhtiyaç sahiplerini incitmeden yardım etmenin başka yolunu biliyor musunuz? Örnek veriniz.

12. Zimem defteri uygulamasını göz önünde bulundurarak bu uygulamanın toplumsal birlikteliğe
katkılarını değerlendiriniz.

13. Günümüzde bazı belediye ve yardım kuruluşlarının zimem defteri uygulamasını devam ettirmesi-
ni nasıl değerlendiriyorsunuz?

63