Page 68 - Tarih 10 | Kazanım Kavrama Etkinlikleri
P. 68

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü                                            TARİH 10


                                                CEVAP ANAHTARLARI
              4.  a) Deniz gücüne (donanma) sahip devletlerdir. Deniz gücü yo-  kat öğrenciler sarı işaretli alandaki en görkemli yapı olan adalet
                ğun devletlerin güçlü ve etkili gemileri ve dünyanın heryerinin   kulesinin altında divanın toplanıp devlet meselelerinin görüşül-
                su yolları ile birbirine bağlı olması sebebiyle birçok yere rahat-  düğünü tahmin eder ve görsel hafızasına yerleştirir.
                ça ulaşabilmeleri onların daha geniş alanlarda etkili olmalarını
                sağlar.                                     3.  Öğrencinin bilgi birikimi ve hayal gücüne bağlı olarak farklı ce-
                                                               vaplar verilebilir.
                b) Deniz gücü: Fazla nüfusa ihtiyaç yoktur. Denizde uzun süre
                kalabilmeye elverişli az sayıda nitelikli deniz savaşçılarına ihti-  Örnek Etkinlik 1:
                yaç vardır.
                                                            1. Şema üzerinde sarı alana birun, mavi alana enderun ve pembe
                Kara gücü: Mümkün olduğunca fazla nüfusa ihtiyaç vardır. Sa-  alana harem bölümünün işlevleri yazılacaktır.
                vaşabilen herkes bulunabilir.
                                                            2.  Devlet görevlilerini yetiştiren okul demektir. Günümüz yükse-
                                                               köğrenimine denk gelmektedir. Öğrenciler   bilgi ve birikimleri-
            2. Yönerge:                                        ne bağlı olarak farklı cevaplar verebilir.
            Örnek Sorular:
              1.  Eski dünya diye tabir edilen Asya, Avrupa ve Afrika kıtalarını   3.  Birun devlet işlerinin görüşüldüğü karara bağlandığı bölüm-
                hem denizden hem karadan birleştirmesi, hem bu bölgelerin   dü enderun ise ilerde devlet yönetim  kadrolarını  oluşturacak
                hepsine eşit mesafede yer alması, hem de Karadeniz ve Akdeniz   gençlerin eğitim alıp yetiştiği bölümdü.
                gibi en büyük iç denizleri birbirine bağlaması ile birlikte ipek ve
                baharat yolunun geçmesi İstanbul’u dünyanın en önemli jeopo-  4. Topkapı Sarayı enderunda yetişen talebeler için bir staj yeridir di-
                litik ve jeostratejik şehri yapmaktadır.       yebiliriz. Çünkü enderunda en ileri seviyede eğitim alan talebeler
                                                               devlet yönetim sistemini bizzat devletin merkezinde öğrenerek
              2.  Öğrencinin bilgi ve birikimine bağlı olarak farklı cevaplar ve-  tecrübe ediyorlardı.
                rilebilir.
                                                            Örnek Etkinlik 2:
            3. Yönerge:
            Örnek Etkinlik:                                 1.  Öğrencinin bilgi ve birikimine  bağlı olarak farklı cevaplar ve-
                                                              rilebilir.
              1.  a)4,6,10; b)5,7,12,14,15; c)11; d)13,16,17,20; e)2,8; f)4,10;
                g)12,15; h)18; ı)19,3,9,1                   2.  Öğrencinin bilgi ve birikimine  bağlı olarak farklı cevaplar ve-
                                                               rilebilir.
            4. Yönerge:
            Örnek Soru:                                     2. Yönerge:
                                                            Örnek Sorular:
              1.  D, C, E, B, A
                                                            1. Veziriazam, vezirler, kazasker, defterdar ve nişancı, kaptanıderya,
                                                               yeniçeri ağası.
            Çalışma Kağıdı:
                                                            2.  Doğal afet nedeniyle tarlasındaki mahsulü zarar gören kişi-
                                                               nin vergisini ödeyememesi  mali bir konu,  yeniçeri askeri ile
              1.  Öğrencinin bilgi ve birikimine bağlı olarak Osmanlı Devleti’nin   yaralamalı bir  olaya karışması ise askeri adli bir durumdur.
                toprağa dayalı ekonomik ve askerî yapısından hareketle kara   Divanıhümayun da  adli meselelerin çözümünden  kazasker,
                gücü olduğu vb. ekseninde farklı cevaplar verilebilir.  mali meselelerin çözümünden ise defterdar sorumludur.

              2.  Öğrencinin bilgi ve birikimine bağlı olarak Osmanlı Devle-  3. Yönerge:
                ti’nin iç denizlerdeki etkileşimi arttırmak, Orta Asya, Hindistan   Örnek Sorular:
                ve Afrika üçgeninde yer alan bölgeyi yakınlaştırmak, ipek ve
                baharat yolları gibi ticaret yollarını yeniden canlandırmak vb.   1. Veziriazam (sadrazam)
                ekseninde farklı cevaplar verilebilir.
                                                            2.  Birun
              3.  Öğrencinin bilgi ve birikimine bağlı olarak Osmanlı Devleti’nin
                yardımsever olduğu, açık denizlerde kendine güvendiği, tüm
                Müslümanların koruyucusu olmak istediği, ticaret gelirlerine   3.  Padişah en üstte pencere arkasından toplantıyı izlemektedir.
                önem  verdiği,  denizciliğinde  eksiklerinin  bulunduğu,  donan-
                masının  okyanuslara  dayanaklı olmadığı vb. ekseninde  farklı   4.  Öğrenciler metinde verilen bilgilerden hareketle minyatürde
                cevaplar verilebilir.                          gördükleri Divanı hümayunda yer alan devlet adamları ile gö-
                                                               revlerini eşleştirmeye ve hayal güçlerini de kullanarak bu kişi-
                                                               lerin hangi görevde olduklarını tahmin etmeye çalışacaklardır.
             Etkinlik No.: 7
            1. Yönerge:                                     4. Yönerge:
            Örnek Sorular:                                  Örnek Sorular:
             1. Öğrencinin görsel hafızasında kalıcı hale gelmesi adına Topkapı   1. Öğrencilerin görsel yorumlama becerilerine ve hayal güçlerine
               Sarayı’nın bölümlerini bizzat görsel üzerinde göstermesi sağlanır.  bağlı olarak farklı cevaplar gelebilir.

             2.  Divanıhümayun sarayın Birun bölümünde yani sarı renkle işa-  2.  Sarayda düzenlenen şenliklere, bayramlaşmalara ve düğünlere
               retli yerde kulenin altındaki divan salonunda yapılırdı. Metinde   katılan halk, saray kültüründen etkilenip bu uygulamaları gele-
               toplantının yapıldığı nokta ayrıntılı bir şekilde verilmemiştir fa-  nek hâline getiriyordu.


                                                                                                    67
   63   64   65   66   67   68   69   70   71   72