Page 70 - Tarih 10 | Kazanım Kavrama Etkinlikleri

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü TARİH 10

CEVAP ANAHTARLARI

3. Zamana ve gelişmelere bağlı olarak bir kısım değişiklikler olarak en üst düzeyde kadı’nın denetimine tabi idi. Elde edi-
yaşansa da muhallebicilik, tenekecilik, halı kilimcilik, kasaplık len ürünlerin tamamı hakkında kadıya bilgi verilirdi. Lonca-
ve tüccarlık meslek gruplarına günümüzde de rastlamak larda esnaf kuralları, iktisadi kurallar ve esnaflarla ilgili ahlak
mümkündür. kuralları ön planda iken, Ahilik değerleri toplumun genelini
kapsayabilecek şekilde düzenlenmiştir.
4. Ben o dönemde yaşıyor olsaydım halı tüccarı olmak isterdim.
Hem birbirinden güzel sanat eserleri görmek hem de para 3. Osmanlı Devleti’ndeki Narh uygulaması, üretilen mala belli
kazanmak için. standartlar getirdiği için tüketicinin aldatılmasını önlemiş,
bu standartlar kontrol altında tutulduğu için üretilen malın
Örnek Etkinlik 2: standardının korunması sağlanmıştır.
1. Narh uygulaması, üretilen ürünlere bir kısım standartlıklar ge- 4. Narh Sistemi, yapılan işin sorumluluğunu işi yapana yükle-
tiren bir uygulamadır. Bu uygulama günümüz şartlarına göre miş ve bu yolla tüketicinin korunması sağlanmıştır.
yeniden düzenlenmiş ve TSE (Türk Standartları Endüstrisi) bu 5. Çırak çıkarma ve peştamal kuşatma gelenekleri ile yapılan
görevi üstlenmiştir. Dolayısıyla Narh Sistemi’nin bizzat kendisi sınavlar, ustalık unvanının belli kurallar sonucunda verildiği-
olmasa da o sisteme benzer bir uygulama TSE tarafından
yürütülmektedir. Ancak narh uygulamasındaki fiyat belirleme ni ve kolaylıkla elde edilemediğini göstermektedir. Loncalar
sayesinde esnaflar ve ustalar hem ahlak hem de mesleki yeter-
durumu, günümüzde serbest piyasa ekonomisi uygulandığın-
dan pek mümkün görülmemektedir. lilik açısından donanımlı bir şekilde iş hayatına atılıyorlardı.
Bu merasimler, esnaflar arasında dayanışma ve yardımlaş-
2. Bu sandık sosyal güvenceyi sağlamıştır. Yaşlılık, hastalık veya mayı sağlaması ve insanları mesleğe teşvik etmesi açısından
sakatlık sonucu iş göremez duruma düşmüş üyelerin geçimle- önemli bir gelenekti.
rinin sağlanmasına yardımcı olmak amacıyla kurulmuştur. 6. 1. Gedik, 2. Kalfalık, 3. Teavün, 4. Fiskalizim, 5. Kethüda
3. B) Gedik Hakkı 6. Lonca Teşkilatı, 7.Lonca ustası, 8.Lonca, 9.Yiğitbaşı,
10.Narh
3. Yönerge:
7. İaşecilik
Örnek Etkinlik: Gelenekçilik
Gedik
1. Mesleki konularda teorik eğitim ile pratik eğitim usta çırak Esnaf Odası
ilişkisi çerçevesinde yürütülmeli, meslek eğitimi alan kişi bir
yandan teorik bilgiler edinirken, diğer yandan uygulama yapa-
rak kendi sanatını icra etme konusunda gelişmelidir. Etkinlik No.: 11

4. Yönerge: 1. Yönerge:
Örnek Etkinlik: Örnek Etkinlik:
1. Osmanlı dönemindeki kapanlar ve bedestenler günümüzdeki 1. Görsel 1: Külliye Görsel 4: Mısır Çarşısı
toptancı halleri kapalı çarşılar ve avm’ler gibi alışveriş mer- Görsel 2: Aşevi Görsel 5: Kuş evi
kezlerine benzemekle birlikte günümüzde alışveriş merkezleri Görsel 3: Çeşme Görsel 6: Medrese
daha da büyüyerek çeşitlenmiştir. 2. Yardım etmek, hayır işlemek
2. Bu yapılar içerisinde veya yanında dönemin, insan ve hayvan- Bu eserlerin yapımı toplumda birlik ve beraberliği pekiştirir,
larının her türlü ihtiyacı karşılayacak: yatakhane ve aşhaneler, 3. dostluk ve kardeşlik duygularını geliştirir. İnsanlar iyi davran-
erzak ambarları, ticari eşya depoları, yolcuların hayvanları için mayı bir yaşam ilkesi haline getirir.
ahırlar, samanlıklar bulunurdu. Kervanların büyüklüğüne göre
bu kişiler veya kervanlardan üç ila yedi gün hiç para alınmazdı,
hastalık gibi olağan dışı durumlarda bu süre uzatılabiliyordu. 2. Yönerge:
Bazı kervansaraylarda ise daima para alınırdı. Günümüzde Örnek Etkinlik:
ticaret vasıtalarının değişmesi konaklama anlayışını da değiş-
tirmiştir. Artık kervansarayların yerini oteller almıştır. Konak- 1. Okulda okuyan talebelere, hocalarına ve yardımcılarına Rama-
lama tamamen ücretli hale gelmiştir. zan Bayramı öncesi okul çantası, ayakkabı, elbise ve başlık gibi
kırtasiye ve giyim eşyası verilmesini sağlamak.
Çalışma Kağıdı
2. Vakfın hizmetlerinden okulda okuyan öğrenciler, hocalar ve
1. Bir esnaf kuruluşu olan loncalar, meslek mensuplarının eği- yardımcıları yararlanabilir.
timinde bir okul görevi üstlenmiş, burada usta, kalfa ve çırak
ilişkisi içerisinde eğitim verilmiştir. 3. Vakfiye eğitim alanında faaliyet göstermiştir.
2. Lonca Teşkilatı, Ahiliğin yapısına benzer bir şekilde sosyal, 4. Vakıflar sayesinde toplumun ihtiyaçları acil olarak gideril-
kültürel ve ekonomik alanda faaliyet gösteren toplumsal bir miştir. Vakıflar, insanlar arasındaki dostluk, kardeşlik, birlik,
kurumdur. Ancak Ahilik Teşkilatı aynı dine sahip kişilerden, beraberlik ve dayanışma hissini kuvvetlendirmiştir.
yani Müslümanlardan oluşurken, Lonca Teşkilatı Osmanlı Eğitim, ekonomi, sağlık ve din gibi pek çok alanda halka
Devleti’nin değişen iktisadi yapısına ayak uydurarak farklı hizmetler sağlanmıştır. Devlete yük olmadan toplumun
dinlere mensup insanları da teşkilatlarına dahil etmişlerdir. ihtiyaçları karşılandığı için, ekonomiye dolaylı yoldan katkı
Lonca Teşkilatı, Ahi geleneğinin devamı gibi görünse de teş- sağlamışlardır.
kilatın kendine has birçok kuralı vardı. Mesleğe sadakat, gele-
nek ve göreneklere bağlılık, lonca heyetlerinin aldığı kararla- 5. MEV (Milli Eğitim Vakfı)
ra uymayanlara para cezası verilmesi ve loncadan çıkarılması
bu kurallardan birkaçıydı. Esnaf loncaları, ahilikten farklı

69