Page 37 - Fizik 11 | Kazanım Kavrama Etkinlikleri
P. 37
6 FİZİK 11 Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
Akım yönünde çizilen vektör ile manyetik alanın birbirine dik olması hâlinde, tele etki eden manyetik
kuvvetin büyüklüğü
. .
F = B i l
: Manyetik kuvvet (N)
: Manyetik alan şiddeti (T)
i : Telden geçen akım şiddeti (A)
l : Telin manyetik alan içinde kalan kısmının uzunluğu (m)
Akım yönünde çizilen vektör ile manyetik alanın birbirine dik olmaması hâlinde, tele etki eden manyetik
. .
kuvvetin büyüklüğü F = B i l . Sina bağıntısı ile ifade edilir. Bağıntıdaki a, Görsel 4’teki gibi akım yö-
nünde çizilen vektör ile manyetik alan vektörü arasında kalan açıdır.
B
α
i
Görsel 4: Akım yönünde çizilen vektör ile manyetik alan vektörü arasında kalan açı
Görsel 5’teki gibi üzerinden akım geçen düz tel manyetik alana paralelse tele manyetik kuvvet etki etmez.
B
i
Görsel 5: Manyetik alana paralel tel
Örnek Sorular
1 Üzerinden i akımı geçen bir tel, sayfa düzlemine dik ve yönü içeri doğru olan B büyüklüğünde düz-
gün manyetik alana şekildeki gibi yerleştirilmiştir.
B
i
37˚
Buna göre tele etki eden manyetik kuvvet hangi yöndedir? Çizerek gösteriniz.
Cevap: Sağ el kuralı uygulandığında manyetik kuvvetin yönü şekildeki gibi bulunur.
F
36