Page 42 - Fizik 11 | Kazanım Kavrama Etkinlikleri
P. 42
Ortaöğretim Genel Müdürlüğü FİZİK 11 7
2. ÜNİTE > Elektrik ve Manyetizma
Konu 11.2.4. MANYETİZMA VE ELEKTROMANYETİK İNDÜKLENME 40+40 dk.
11.2.4.6. Manyetik akı kavramını açıklar.
Manyetik akının matematiksel modeli verilir.
11.2.4.7. İndüksiyon akımını oluşturan sebeplere ilişkin çıkarım yapar.
Kazanımlar Çıkarımların deney veya simülasyonlardan yararlanılarak yapılması ve indüksiyon akımının matematiksel
modelinin çıkarılması sağlanır.
11.2.4.9. Öz-indüksiyon akımının oluşum sebebini açıklar.
Öz-indüksiyon akımı ile ilgili matematiksel hesaplamalara girilmez.
1. Yönerge Manyetik akı tanımlanır.
Manyetik alana sahip bir bölgede bulunan herhangi bir yüzey için manyetik akı tanımlanabilir. Buna göre
manyetik akı, bir yüzeyin dik kesitinden geçen manyetik alan çizgi sayısının bir ölçüsüdür. Görsel 1’deki
gibi manyetik alan çizgileri yüzeye dik ise, başka bir deyişle manyetik alan çizgileri ile yüzey normali bir-
birine paralelse manyetik akı maksimum olur. B manyetik alan şiddetine sahip olan bir bölgede, alanı A
olan bir yüzey için maksimum Φ manyetik akısı aşağıdaki bağıntı ile hesaplanır:
.
Φ = B A
Φ : Manyetik akı (Weber = Wb)
B : Manyetik alan şiddeti (T)
A : Yüzey alanı (m )
2
B
N
Görsel 1: Manyetik alan çizgilerine dik yüzey
Görsel 2’deki gibi manyetik alan çizgileri yüzey normali ile a açısı yaparsa yüzeyden geçen manyetik alan
çizgilerinde azalma meydana gelir. Bu durumda manyetik akı, maksimum değerinden daha küçük bir de-
ğer alır. B manyetik alan şiddetine sahip olan bir bölgede manyetik alan çizgileriyle a açısı yapan ve alanı
A olan bir yüzey için Φ manyetik akısı aşağıdaki bağıntı ile hesaplanır.
.
.
Φ = B A cosa
Φ : Manyetik akı (Weber = Wb)
B : Manyetik alan şiddeti (T)
A : Yüzey alanı (m )
2
a : Yüzey normali ile manyetik alan çizgileri arasındaki açı
N
B
A
Görsel 2: Manyetik alan çizgileriyle a açısı yapan yüzey
41
