Page 34 - Kimya 10 - 1. Ünite

1. ÜNITE: KIMYANIN TEMEL KANUNLARI VE KIMYASAL HESAPLAMALAR. ÜNITE: KIMYANIN TEMEL KANUNLARI VE KIMYASAL HESAPLAMALAR
1

V ideo Bilgi 1.3.1. Kimyasal Tepkime Denklemlerinin
Denkleştirilmesi

Kimyasal tepkimelerde atom sayısı ve türü değişmeyeceğinden reak-
tiflerdeki ve ürünlerdeki atom sayıları ve türleri aynı olmalıdır.

Basit kimyasal tepkime denklemleri aşağıdaki gibi denkleştirilebilir.
Kimyasal Tepkimeler
1. Formüller değiştirilmez. Atom sayıları korunacak şekilde maddele-
rin önüne uygun katsayılar yazılır.

2. Yapısında fazla atom bulunduran büyük moleküllerin kat sayısı
genellikle 1 alınır.
3. Öncelikle denklemin her iki tarafındaki elementler denkleştirilir.

4. Element hâlinde bulunan maddelerin denkleştirilmesi en son yapı-
lır. Reaksiyonda birden fazla element varsa genellikle hidrojen ve
oksijen elementlerinin denkleştirilmesi sona bırakılır.
5. N , H , Br gibi moleküler elementlerin katsayıları kesirli sayılar
2
2
2
şeklinde yazılabilir. Ancak bileşik ve atomik yapılı elementlerin kat-
sayıları kesirli yazılamaz.

X Örnek

Aşağıda verilen tepkimeyi denkleştiriniz.

C H + O CO + H O
3 8 2 2 2

\ özzm

C 3 H + O CO + H O
2
8
2
2
tepkimesinde,
• Girenler kısmında 3 tane C atomu olduğundan ürünler kısmındaki
CO bileşiğinin başına 3 yazılır.
2
C 3 H + O 3CO + H O
2
2
8
2
• Girenler kısmında 8 tane H atomu, ürünler kısmında 2 tane H atomu
bulunmaktadır. H atomlarının sayısını eşitlemek için H O bileşiğinin
2
katsayısı 4 olarak yazılır.
C 3 H + O 3CO + 4H O
2
2
2
8
• Girenlerde 2 tane O atomu, ürünlerde ise CO bileşiğinde 32$ = 6 ,
2
H O bileşiğinde 41$ = 4 tane olmak üzere toplam 10 tane O atomu
2
bulunmaktadır. Bu nedenle O molekülünün katsayısı 5 olarak
2
yazılır.
C 3 H + 5O 3CO + 4H O
2
8
2
2
1
46
46 10. SINIF KIMYA0. SINIF KIMYA