Page 37 - Kimya 10 - 1. Ünite

 3. BÖLÜM: KIMYASAL TEPKIMELER VE DENKLEMLER 3. BÖLÜM: KIMYASAL TEPKIMELER VE DENKLEMLER


Aşağıdaki gibi bir tepkime denkleminde Araştırınız
Çevrenizde meydana gelen
2H (g) + O (g) 2H O(g) + ısı kimyasal olaylara ve bu kim-
2
2
2
Girenler Tepkime Ürünler yasal olayların gerçekleşmesi
Oku için gerekli şartlara örnekler
veriniz.
tepkime okunun sol tarafındaki maddelere girenler (reaktifler) denir
ve bu maddelerin kütlesi tepkime sırasında zamanla azalır.
Tepkime okunun sağ tarafındaki maddelere zrznler denir ve bu mad-
delerin kütlesi tepkime sırasında zamanla artar. Girenlerin ve ürünlerin
kütle değişimi aşağıda verilmiştir (Grafik 1.1).

m
kütle
Ürün
m

Reakt�f
Zaman

Grafik 1.1: Kimyasal tepkimeye ait kütle zaman grafiği

Tepkime şartları ve varsa katalizör tepkime okunda yazılır.

CO(g) + 2H (g) 350 C c CH OH(s)
,
2 340 atmZnO ,Cr O 32 3
Sembol veya formüllerin sağında yay ayraç içerisindeki küçük harfler
maddelerin fiziksel hâllerini gösterir.

• Katı için (k)
• Sıvı için (s)
• Gaz için (g)
• Suda çözünmüş madde için “aqua” (aq) ya da (suda) kullanılır.
Isı alarak gerçekleşen tepkimelere endotermik (ısıalan), gerçekleşir-
ken ısı açığa çıkaran tepkimelere ekzotermik (ısıveren) tepkime denir.

CaCO (k) + ısı CaO(k) + CO (g) (Endotermik)
3 2
2H (g) + O (g) 2H O(g) + ısı ( Ekzotermik)
2 2 2

Reaktif ve ürünlerin aynı fiziksel hâllere sahip olduğu tepkimelere
homojen tepkime, en az birinin farklı fiziksel hâle sahip olduğu tepki-
melere heterojen tepkime denir.

2H (g) + O (g) 2H O(g) (Homojen)
2
2
2
CaO(k) + CO (g) CaCO (k) 3 ( Heterojen)
2

49
1
10. SINIF KIMYA0. SINIF KIMYA 49