Page 3 - Kimya 10 - Elazig
P. 3
1. BÖLÜM: HOMOJEN VE HETEROJEN KARIŞIMLAR
2.1.1. Karışımların Sınıflandırılması
En az iki farklı maddenin, kimyasal özelliklerini kaybetmeden bir araya
gelmesiyle oluşan yeni maddeye karışım denir. Karışımları oluşturan
her bir maddeye bileşen denir.
Karışımlarda bileşimi ve özellikleri her tarafında aynı olan, sınırları tanım-
lanabilen, diğer bileşenlerden fiziki olarak ayrılabilen katı, sıvı veya gaz
maddelere faz denir. Faz kelimesi, bazen maddeler için fiziksel “hâl”
anlamında da kullanılır. Şekerli su tek fazdan, zeytinyağı-su karışımı ise
iki fazdan oluşur. Karışımları oluşturan maddelerden biri diğeri içerisin-
de dağılıyorsa bu maddeye dağılan faz, diğer maddeye ise dağıtan faz
denir. Örneğin, sis; dağıtan fazı gaz, dağılan fazı sıvı olan bir karışımdır
(Görsel 2.1).
Görsel 2.1: Sis kümesi
Birçok yiyecek ve içecek, solunan hava birer karışım örneğidir. Aşağıda
bazı karışım örneklerinin dağılan ve dağıtan fazlarının fiziksel halleri
gösterilmiştir (Tablo 2.1).
Tablo 2.1: Fiziksel Hâllerine Göre Dağılan ve Dağıtan Faz
Dağıtan Fazın Dağılan Fazın
Karışım
Fiziksel Hâli Fiziksel Hâli
Kum-su Sıvı Katı
Sis Gaz Sıvı
Tozlu hava Gaz Katı
Türk kahvesi Sıvı Katı
Krema Sıvı Katı
Lav Katı Gaz
Karışımların özellikleri şunlardır:
• Farklı türdeki taneciklerin fiziksel yöntemlerle bir araya gelmesiyle
oluşur.
• Belirli sembol veya formülleri yoktur.
• Homojen veya heterojen özellik gösterebilir.
• Bileşenleri kendi özelliklerini kaybetmez.
• Bileşenleri arasında genellikle belirli bir oran yoktur.
• Hâl değişim sıcaklıkları ve özkütleleri sabit değildir.
• Fiziksel yöntemlerle bileşenlerine ayrıştırılabilir.
10. SINIF KIMYA 81
