Page 5 - Kimya 10 - Elazig

 1. BÖLÜM: HOMOJEN VE HETEROJEN KARIŞIMLAR

karıştırılmasıyla oluşturulur. Birer alaşım olan lehim (kurşun-ka-
lay), çelik (demir-karbon), bronz (bakır-kalay) gibi maddeler katı
fazdaki çözeltilere örnektir.
II. Sıvı Fazdaki Çözeltiler: Katı, sıvı ve gazların bir sıvı içerisin-
de homojen olarak dağılmasıyla oluşan çözeltilerdir. Örneğin,
tuzlu su, katı fazdaki tuzun sıvı fazdaki suyun içerisinde homojen
dağılmasıyla oluşur. Oluşan çözeltinin fiziksel hâli sıvı olduğu için
çözelti, sıvı fazdaki bir çözeltidir. Şekerli su, alkollü su çözeltileri
de sıvı fazdaki çözeltilere örnektir.
III. Gaz Fazdaki Çözeltiler: Bir gazın başka bir gaz içerisinde
çözünmesiyle oluşan çözeltilerdir. Bütün gaz karışımları homo-
jendir. Örneğin, hava, yaklaşık %78’i azot, %21’i oksijen, %1’i ise
diğer gazlardan oluşan gaz fazdaki bir çözeltidir. LPG (sıvılaştı-
rılmış petrol gazı) ve LNG (sıvılaştırılmış doğal gaz) gaz fazdaki
çözeltilere örnektir.
Fiziksel hâllerine göre çözeltiler aşağıda örneklendirilmiştir (Tablo 2.2).

Tablo 2.2: Çözeltilerin Fiziksel Hâlleri ve Örnekleri
Çözücü Çözünen Çözelti Örnek
Gaz Gaz Gaz Hava
Sıvı Gaz Sıvı Gazoz
Katı Gaz Katı Palladyum içerisinde hidrojen gazı
Sıvı Sıvı Sıvı Kolonya
Sıvı Katı Sıvı Tuzlu su
Katı Katı Katı Lehim
Heterojen Karışımlar

Bileşenleri birbiri içerisinde çözünmeyen, her noktasında aynı özelliği
göstermeyen ve en az iki fazlı karışımlara heterojen karışım denir. V Video Billi
Heterojen karışımların özellikleri şunlardır:

• En az iki fazlıdır.
• Bileşenleri birbiri içerisinde çözünmez.
• Karışımın kütlesi bileşenlerinin kütleleri toplamına eşittir. Heterojen Karışımların
• Bileşenleri kristal, moleküler veya atomik yapılı olabilir. Sınıflandırılması
–9
• Dağılan fazın tanecik boyutu 10 metreden büyüktür.
Heterojen karışımlar dağılan ve dağıtan fazlara göre süspansiyon,
emülsüyon, aerosol, kolloid ve adi karışım olarak sınıflandırılır.

Süspansiyon
Bir katının sıvı içerisinde çözünmeden dağılmasıyla oluşan heterojen
karışımlara süspansiyon denir. Bu tür karışımların tanecik boyutu
–6
10 metreden büyüktür. Bu karışım türünde dağıtan faz sıvı, dağılan
faz katı hâldedir. Örneğin, Türk konukseverliğinin somutlaşmış içeceği
Türk kahvesi, su ve katı kahve parçacıklarından oluşan bir süspansi-
yon örneğidir (Görsel 2.2). Su dağıtan faz, katı kahve parçacıkları ise
dağılan fazdır. Kum-su, ayran, naftalin-su karışımları birer süspansiyon
örneğidir. Görsel 2.2: Türk kahvesi

10. SINIF KIMYA 83