Page 9 - Kimya 10 - Elazig
P. 9

 1. BÖLÜM: HOMOJEN VE HETEROJEN KARIŞIMLAR


            3.  Farklı tür moleküller arası çekim kuvvetleri, aynı tür moleküller ara-
               sı çekim kuvvetlerine eşit ise çözelti oluşur.

            4.  Farklı tür moleküller arası çekim kuvvetleri, aynı tür moleküller ara-
               sı çekim kuvvetlerinden çok az ise çözelti oluşmaz. Heterojen ka-
               rışım oluşur.

            Çözünme olayı çözünenin türüne göre moleküler ve iyonik çözünme
            olmak üzere iki şekilde gerçekleşir.

            Moleküler Çözünme: Kovalent bileşikler, molekül yapılı olduğu için
            genellikle suda moleküler çözünür. Bu duruma C H O  (glikoz) ve
                                                            12
                                                          6
                                                               6
            C H OH (etil alkol) vb. bileşikler örnek olarak gösterilebilir. Moleküler
                5
              2
            çözünmede  su  molekülleriyle  C H O   moleküllerindeki  atom  veya
                                          6
                                               6
                                            12
            atom grupları arasında oluşacak etkileşim, molekül içi kimyasal bağı
            yenecek  büyüklükte  olmadığı  için  moleküler  çözünme  gerçekleşir
            (Şekil 2.5).






                               Su
                             molekülü
                 Şeker
                molekülü






               Şeker, moleküler yapılı bir      Suya  şeker  eklendiğinde        Su,  şeker  moleküllerini
               bileşiktir. Şeker, bir arada     şeker  molekülleri  su  mo-      sararak  birbirinden  ayrıl-
               duran, yığın hâlindeki mo-       lekülleri  tarafından  sarılır.   masını ve homojen bir şe-
               leküllerden oluşur.              Su moleküllerinin etkisiyle      kilde dağılmasını sağlar.
                                                şeker molekülleri birbirin-
                                                den uzaklaşır.
            Şekil 2.5: Şekerin suda çözünme süreci


            Günlük hayatta kullanılan kolonya bir çözeltidir. Bu çözeltide H O ile
                                                                     2
            C H OH molekülleri arasında oluşan etkileşim, hem su molekülleri ara-
              2
                5
            sındaki etkileşimden hem de C H OH molekülleri arasındaki etkileşim-
                                         5
                                       2
            den büyüktür. Bu durum alkolle suyun homojen çözelti oluşturmasını
            sağlar. Bu fiziksel olayın çözünme denklemi
               C  2 H OH(s)+ su    C H OH(suda) şeklinde gösterilir.
                                     5
                                   2
                   5
            Aynı durum birlik ve beraberliğin sembolü olan bayramlarda ikram
            edilen  baklavanın  (Görsel  2.6)  şerbetinin  hazırlanmasında  da  söz
            konusudur. Organik bir madde olan glikoz (basit şeker), suda molekü-
            ler olarak çözünür. Çözünme denklemi

               C  6 H O (k) + su    C H O (suda) şeklinde gösterilir.       Görsel 2.6: Baklava
                   12
                                         6
                                    6
                                      12
                      6
                                                                                 10. SINIF KIMYA      87
   4   5   6   7   8   9   10   11   12   13   14